Σκλήρυνση κατά πλάκας

Ο ρόλος των γονιδίων στη Σκλήρυνση κατά Πλάκας

Διάφορες μελέτες έχουν αποδείξει τη συσχέτιση της Σ.Κ.Π με μεταλλάξεις του συστήματος αντιγόνων ανθρώπινων λεμφοκυττάρων (HLA) (ή γνωστά και έως αντιγόνα ιστοσυμβατότητας), δηλαδή μια ομάδα γονιδίων στο χρωμόσωμα 6 που κωδικοποιούν για το σύμπλεγμα μείζονος ιστοσυμβατότητας (MCH) και ειδικότερα με το HLA-DR2 ορολογικό υπότυπο της τάξης II και τους HLA-A3 και HLA-B7 της τάξης I.  Έχει υπολογισθεί ότι το HLA μπορεί να ερμηνέυσει το 17%-62% της γενετικής προδιάθεσης.

Επίσης το γονίδιο της απολιπρωτεΐνης Ε (APOE) έχει συνδεθεί με την έκφραση της  Νόσου.

Πρόσφατη μελέτη ενοχοποιεί μια μετάλλαξη στο γονίδιο NR1H3 που οδηγεί σε απώλεια της πρωτεΐνης LXRA, η οποία ελέγχει τα επίπεδα της έκφρασης διαφόρων γονιδίων που συμβάλλουν στην ομοιόσταση των λιπιδίων στις διαδικασίες φλεγμονής και άμυνας με συνέπεια την πρόκληση φλεγμονής και την καταστροφή της μυελίνης. Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Neuron».

Βιοχημεία και Σκλήρυνση κατά πλάκας

Στοιχεία από διάφορες βιοχημικές μελέτες δείχνουν ότι οι ελεύθερες ρίζες συμμετέχουν στην παθογένεση της Σ.Κ.Π, και ο σίδηρος (Fe) εµπλέκεται ως καταλύτης, που οδηγεί στο σχηματισμό τους. Πιο συγκεκριμένα ο Fe έχει την ικανότητα να δέχεται και να προσφέρει εύκολα ηλεκτρόνια. Σε έρευνα του πανεπιστημίου του Kansas μετρήθηκαν οι συγκεντρώσεις φερριτίνης, τρανσφαιρίνης και του Fe στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό των ασθενών µε Σ.Κ.Π.

Τα επίπεδα φερριτίνης βρέθηκαν σημαντικά υψηλότερα (4,71 +/- 0,54 ng/ml) έναντι αυτών στα υγιή άτομα (3,07 +/- 0,14 ng/ml), ενώ τα επίπεδα Fe και τρανσφαιρίνης δε διέφεραν σημαντικά από τα φυσιολογικά. Τα στοιχεία διαφόρων ερευνών, δείχνουν ότι το οξειδωτικό stress διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο στην παθογένεση της Σ.Κ.Π. Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου (ROS: Reactive Oxygen Species) που οδηγούν στο οξειδωτικό stress, εµπλέκονται ως μεσολαβητές στην απομυελίνωση.

Τα βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος (Hg), ο μόλυβδος (Pb), το κάδμιο (Cb), ο άργυρος (Ag), έχουν κατά καιρούς ενοχοποιηθεί για το ρόλο τους στην αιτιοπαθογένεια της Σ.Κ.Π. Ένας πιθανός μηχανισμός είναι η συµβολή των παραπάνω στοιχείων, στην αντικατάσταση συστατικών της μυελίνης, µε αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να μην την αναγνωρίζει και να την καταστρέφει.

Θεραπείες για τη Σκλήρυνση κατά πλάκας

Οι έως τώρα συμβατικές θεραπείες δεν είναι αποτελεσματικές για την καταπολέμηση των αιτιών της Σ.Κ.Π.

Τα θεραπευτικά σχήματα που εφαρμόζονται στην κλασσική Ιατρική βασίζονται στη μείωση της βαρύτητας των συμπτωμάτων της νόσου ή και στην επιβράδυνση της εξέλιξής της. Επίσης η συνεχής και μακροχρόνια χορήγηση χημικών σκευασμάτων οδηγεί σε ανεπιθύμητες παρενέργειες.

Εξατομικευμένες Καινοτόμες Θεραπείες

Το κλειδί για την επιτυχημένη θεραπευτική αντιμετώπιση έγκειται στην ανίχνευση και αντιμετώπιση των πραγματικών αιτιών που προκάλεσαν την εμφάνιση της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας. Όλα αυτά επιτυγχάνονται μέσω της διενέργειας καινοτόμων διαγνωστικών μεθόδων και της στοιχειοθέτησης εξατομικευμένων πρωτοκόλλων θεραπείας, που αποβλέπουν στη μεγιστοποίηση του θεραπευτικού αποτελέσματος προς όφελος των ασθενών.

Κατόπιν, λοιπόν, εξειδικευμένων διαγνωστικών εξετάσεων, που μπορούν να μας δείξουν όλες τις ανεπάρκειες του οργανισμού, χορηγούνται Ιατρικά εξατομικευμένα πρωτόκολλα Μικροθρεπτικών συστατικών.

Σκοπός είναι η αναπλήρωση της συσσωρευμένης ανεπάρκειας Μικροθρεπτικών συστατικών. Είναι γνωστό ότι οι Χρόνιες παθήσεις οφείλονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην παρατεταμένη, δηλαδή για πολλά χρόνια κακή διατροφή και λάθος τρόπο ζωής. Ένας οργανισμός που για χρόνια δυσλειτουργεί, εκφράζει κάποια στιγμή νοσηρότητα.

Οι θεραπείες καθορίζονται με αλγόριθμους σε σχέση με τα εργαστηριακά ευρήματα, το ενδελεχές ατομικό ιστορικό, τις βλάβες και την ύπαρξη επιπλέον χρόνιων η άλλων νοσημάτων και είναι αυστηρά εξατομικευμένες. Οι ασθενείς δεν αλλάζουν την καθημερινότητα τους. Αντίθετα, σταδιακά τη βλέπουν να βελτιώνεται, παράλληλα και με τη συνολική φυσική κατάσταση της υγείας τους. Η μέση διάρκεια της θεραπείας, ανάλογα με την κλινική κατάσταση του ασθενούς, μπορεί να διαρκέσει από έξι μήνες έως και ενάμιση χρόνο.

Τα αποτελέσματα τέτοιων θεραπειών είναι εξαιρετικά, με σταδιακή αποκατάσταση της εκάστοτε Νοσηρότητας.

Έρευνες, μελέτες και εργασίες

Η Διατροφή δυτικού τύπου που στηρίζεται στην αυξημένη πρόσληψη κορεσμένου λίπους και βιομηχανοποιημένων προϊόντων έχει κατηγορηθεί για τη συμμετοχή της στην αιτιολογία της Σ.Κ.Π.

Από αναλύσεις των λιπιδίων του πλάσματος ασθενών, παρατηρήθηκε μείωση του ποσοστού του λινελαϊκού και αραχιδονικού οξέος, µε µία αντισταθμιστική αύξηση των κορεσμένων λιπαρών, όπου ορισμένοι ερευνητές τα έχουν συνδέσει µε την αιτιοπαθογένεια της μυελινικής ζημίας.

Υπάρχει ένδειξη ότι η βιταμίνη D μπορεί να είναι ένας φυσικός ανασταλτικός παράγοντας της Σ.Κ.Π. Όπως εξηγεί η Δρ Γκόκε, «η βιταμίνη D ‘ωθεί’ τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία στρέφονται ενάντια στα νευρικά κύτταρα του ίδιου του οργανισμού, να παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος, αντί να καταλήγουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα».

Η βιταμίνη Β12 είναι ένας θρεπτικός παράγοντας, απαραίτητος για την παραγωγή μυελίνης. Επιπλέον, πρόσφατες μελέτες προτείνουν ότι η Β12 έχει σημαντικά ανοσολογικά και νευροτροφικά αποτελέσματα. Η ανεπάρκεια της βιταμίνης Β12 και οι ανωμαλίες στο μεταβολισμό της, είναι αναγνωρισμένες αιτίες απομυελίνωσης του ΚΝΣ και έτσι η ανεπάρκειά της θα αναμενόταν να συµβάλει στην πρόοδο της Σ.Κ.Π.

Τα αντιοξειδωτικά στοιχεία αποτελούν τη φυσική προστασία του οργανισμού έναντι των ελευθέρων ριζών, οι οποίες ως ασταθή μόρια οξυγόνου, δημιουργούν δυσλειτουργίες στα κύτταρα και καταστρέφουν το γενετικό υλικό µε αποτέλεσμα και την καταστροφή των νευρικών ιστών.

Οι πολυάριθµες µελέτες που έχουν γίνει και αφορούσαν στην επίδραση της διατροφής µε αυξημένα Απαραίτητα λιπαρά οξέα, (π.χ. ωμέγα-3 λιπαρά οξέα εικοσαπενταενοϊκό (ΕΡΑ) και δοκοσαεξαενοϊκό (DHA) επέδειξαν ωφέλιμα αποτελέσματα, τόσο στη δριμύτητα και τη διάρκεια των υποτροπών, όσο και στην πορεία της νόσου, κυρίως στους ασθενείς σε πρώιμα στάδια της Σ.Κ.Π.

Σε ασθενείς µε Σ.Κ.Π, κατά καιρούς έχουν βρεθεί σημαντικά χαµηλές τιµές σεληνίου (Se) και µειωµένη δραστηριότητα του ενζύµου υπεροξειδάση της γλουταθειόνης (GSH-Px). Ύστερα από μελέτη, όπου χορηγήθηκαν σε ασθενείς υψηλές δόσεις Se και βιταμίνης Ε για πέντε εβδομάδες, τα επίπεδα δραστηριότητας της GSH-Rx πενταπλασιάστηκαν, ενώ το σελήνιο αυξήθηκε κατά 24%.

Σύμφωνα με έρευνα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Nature Medicine» το αμινοξύ τρυπτοφάνη φαίνεται πως παίζει ρυθμιστικό ρόλο στα επίπεδα της φλεγμονής που δημιουργείται στον εγκέφαλο και στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Διαβάστε επίσης:

Προγεστερόνη, ο προστάτης του Νευρικού μας Συστήματος

Ο ρόλος της Βιταμίνης D στη θεραπεία της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας

Η Κυτταρική αντιμετώπιση στη Σκλήρυνση κατά πλάκας

Πηγές:

• National Institute of Environmental Health Sciences. Neurodegenerative diseases. Reviewed September 10, 2019. Accessed May 18, 2020. https://www.niehs.nih.gov/research/supported/health/neurodegenerative/index.cfm
• Swerdlow RH. Mitochondria and mitochondrial cascades in Alzheimer’s disease. J Alzheimers Dis.2018;62(3):1403-1416. doi:10.3233/JAD-170585
• García S, Martín Giménez VM, Mocayar Marón FJ, Reiter RJ, Manucha W. Melatonin and cannabinoids: mitochondrial-targeted molecules that may reduce inflammaging in neurodegenerative diseases. Histol Histopathol. 2020:18212. doi:10.14670/HH-18-212
• Alzheimer’s Association. Alternative treatments. Accessed May 18, 2020. https://www.alz.org/alzheimers-dementia/treatments/alternative-treatments
• Parkinson’s Foundation. Over the counter and complementary therapies. Accessed May 18, 2020. https://www.parkinson.org/Understanding-Parkinsons/Treatment/Over-the-Counter-and-Complementary-Therapies
• National Multiple Sclerosis Society. Complementary and alternative medicines. Accessed May 18, 2020. https://www.nationalmssociety.org/Treating-MS/Complementary-Alternative-Medicines
• Wesselman LMP, Doorduijn AS, de Leeuw FA, et al. Dietary patterns are related to clinical characteristics in memory clinic patients with subjective cognitive decline: the SCIENCe project. Nutrients. 2019;11(5):1057.doi:10.3390/nu11051057
• Fieldhouse JLP, Doorduijn AS, de Leeuw FA, et al. A suboptimal diet is associated with poorer cognition: the NUDAD project. Nutrients. 2020;12(3):703. doi:10.3390/nu12030703
• Nolan JM, Mulcahy R, Power R, Moran R, Howard AN. Nutritional intervention to prevent Alzheimer’s disease: potential benefits of xanthophyll carotenoids and omega-3 fatty acids combined. J Alzheimers Dis. 2018;64(2):367-378. doi:10.3233/JAD-180160
• Calil SRB, Brucki SMD, Nitrini R, Yassuda MS. Adherence to the Mediterranean and MIND diets is associated with better cognition in healthy seniors but not in MCI or AD. Clin Nutr ESPEN. 2018;28:201-207. doi:10.1016/j.clnesp.2018.08.001
• Power R, Prado-Cabrero A, Mulcahy R, Howard A, Nolan JM. The role of nutrition for the aging population: implications for cognition and Alzheimer’s disease. Annu Rev Food Sci Technol. 2019;10:619-639.doi:1146/annurev-food-030216-030125
• Chai B, Gao F, Wu R, et al. Vitamin D deficiency as a risk factor for dementia and Alzheimer’s disease: anupdated meta-analysis. BMC Neurol. 2019;19(1):284. doi:10.1186/s12883-019-1500-6
• Bianchi VE, Herrera PF, Laura R. Effect of nutrition on neurodegenerative diseases. A systematic review.Nutr Neurosci. Published online November 4, 2019. doi:10.1080/1028415X.2019.1681088
• Grodzicki W, Dziendzikowska K. The role of selected bioactive compounds in the prevention of Alzheimer’s disease. Antioxidants. 2020;9(3):229. doi:10.3390/antiox9030229
• AlAmmar WA, Albeesh FH, Ibrahim LM, Algindan YY, Yamani LZ, Khattab RY. Effect of omega-3 fatty acids and fish oil supplementation on multiple sclerosis: a systematic review. Nutr Neurosci. Published online August 28, 2019. doi:10.1080/1028415X.2019.1659560
• Wlodarek D. Role of ketogenic diets in neurodegenerative diseases (Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease). Nutrients. 2019;11(1):169. doi:10.3390/nu11010169
• Chauhan A, Chauhan V. Beneficial effects of walnuts on cognition and brain health. Nutrients. 2020;12(2):550. doi:10.3390/nu12020550
• Valls-Pedret C, Sala-Vila A, Serra-Mir M, et al. Mediterranean diet and age-related cognitive decline: a randomized clinical trial. JAMA Intern Med. 2015;175(7):1094-1103. doi:10.1001/jamainternmed.2015.1668
• Meng X, Zhou J, Zhao CN, Gan RY, Li HB. Health benefits and molecular mechanisms of resveratrol: a narrative review. Foods. 2020;9(3):340. doi:10.3390/foods9030340
• Huhn S, Beyer F, Zhang R, et al. Effects of resveratrol on memory performance, hippocampus connectivity and microstructure in older adults – a randomized controlled trial. Neuroimage. 2018;174:177-190. doi:10.1016/j.neuroimage.2018.03.023
• Evans HM, Howe PR, Wong RH. Effects of resveratrol on cognitive performance, mood and cerebrovascular function in post-menopausal women: a 14-week randomised placebo-controlled intervention trial. Nutrients. 2017;9(1):27. doi:10.3390/nu9010027
• Liu H, Ye M, Guo H. An updated review of randomized clinical trials testing the improvement of cognitive function of Ginkgo biloba extract in healthy people and Alzheimer’s patients. Front Pharmacol. 2020;10:1688. doi:10.3389/fphar.2019.01688
• Power R, Coen RF, Beatty S, et al. Supplemental retinal carotenoids enhance memory in healthy individuals with low levels of macular pigment in a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Alzheimers Dis. 2018;61(3):947-961. doi:10.3233/JAD-170713
• Lee DH, Chon J, Kim Y, et al. Association between vitamin D deficiency and cognitive function in the elderly Korean population: a Korean frailty and aging cohort study. Medicine (Baltimore). 2020;99(8):e19293. doi:10.1097/MD.0000000000019293
• Feige J, Moser T, Bieler L, Schwenker K, Hauer L, Sellner J. Vitamin D supplementation in multiple sclerosis: a critical analysis of potentials and threats. Nutrients. 2020;12(3):783. doi:10.3390/nu12030783
• Kouchaki E, Afarini M, Abolhassani J, et al. High-dose ?-3 fatty acid plus vitamin D3 supplementation affects clinical symptoms and metabolic status of patients with multiple sclerosis: a randomized controlled clinical trial. J Nutr. 2018;148(8):1380-1386. doi:10.1093/jn/nxy116
• Martínez-Lapiscina EH, Clavero P, Toledo E, et al. Mediterranean diet improves cognition: the PREDIMED-NAVARRA randomised trial. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2013;84(12):1318-1325. doi:10.1136/jnnp-2012-304792
• Lee JE, Bisht B, Hall MJ, et al. A multimodal, nonpharmacologic intervention improves mood and cognitive function in people with multiple sclerosis. J Am Coll Nutr. 2017;36(3):150-168. doi:10.1080/07315724.2016.1255160
• Ota M, Matsuo J, Ishida I, et al. Effects of a medium-chain triglyceride-based ketogenic formula on cognitive function in patients with mild-to-moderate Alzheimer’s disease. Neurosci Lett. 2019;690:232-236. doi: 10.1016/j.neulet.2018.10.048