Ελκώδης Κολίτιδα
Η ελκώδης κολίτιδα αποτελεί μια Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νόσο του Εντέρου, η οποία χαρακτηρίζεται από την παρουσία οξείας και χρόνιας φλεγμονής στο γαστρεντερικό σωλήνα. Πιο συγκεκριμένα, οι φλεγμονώδεις αλλοιώσεις παρατηρούνται κυρίως στο βλεννογόνο και υποβλεννογόνο χιτώνα του παχέος εντέρου. Η ελκώδης κολίτιδα και οι εκδηλώσεις της αρκετά συχνά συγχέονται με εκείνες της νόσου Crohn. Η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στις εκδηλώσεις των δύο αυτών νόσων είναι πως στην ελκώδη κολίτιδα φλεγμαίνει μόνο το παχύ έντερο, ενώ στη νόσο Crohn ενδέχεται να παρουσιάζονται βλάβες και στο λεπτό έντερο, τη στοματική κοιλότητα και το στομάχι.
Η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει κατά κανόνα εφήβους και νέους ενήλικες, ηλικιών 15-35 ετών. Ενδέχεται όμως να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του ανθρώπου, με μια ακόμα αυξημένη πιθανότητα μετά την ηλικία των 50 ετών.
- Διάγνωση Πραγματικών Αιτιών με ακριβή διαγνωστικά ευρήματα
- Εξατομικευμένες θεραπευτικές αγωγές, χωρίς χημικά κατάλοιπα και έκδοχα
- Θεραπείες που δρουν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με οποιαδήποτε άλλη φαρμακευτική αγωγή
- Σταδιακή αποκατάσταση Κυτταρικής Λειτουργίας
- Άρση των υποκείμενων Παθήσεων
Ελκώδης Κολίτιδα – Συμπτώματα
Τα συμπτώματα που αναφέρουν οι ασθενείς έχουν ευθεία συσχέτιση με την έκταση και βαρύτητα της νόσου. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητο όλοι οι ασθενείς της νόσου να εμφανίζουν τα ίδια συμπτώματα ή με την ίδια βαρύτητα. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν: κοιλιακό άλγος, συχνές διάρροιες (με παρουσία αίματος ή βλέννης), απώλεια βάρους, αναιμία, κακουχία, ανορεξία, άλγος αρθρώσεων, αίσθημα αφυδάτωσης, ναυτία και δερματικές βλάβες.
Ποια είναι τα Αίτια εμφάνισης της Ελκώδους Κολίτιδας;
Τα ακριβή αίτια της ελκώδους κολίτιδας παραμένουν εν πολλοίς άγνωστα. Παλαιότερες θεωρήσεις, βάσει των οποίων η νόσος είναι αποτέλεσμα μίας στρεσογόνου κατάστασης ή οφείλεται στην κακή διατροφή, έχουν πλέον απορριφθεί, καθώς το στρες και η διατροφή αποτελούν σίγουρα επιβαρυντικούς για τη νόσο παράγοντες, αλλά όχι τη γενεσιουργό αιτία.
Η θεωρία που συγκεντρώνει αρκετά αποδεικτικά στοιχεία στοχοποιεί μια δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος ως υπεύθυνη για την έναρξη της νόσου. Μάλιστα, μηχανισμοί και της φυσικής αλλά και της επίκτητης ανοσίας συμμετέχουν στην παθογένεση. Το έναυσμα για την παθογένεση μπορεί να δώσει μία βακτηριακή ή ιογενής λοίμωξη, κατόπιν της οποίας το ανοσοποιητικό σύστημα παραμένει ενεργοποιημένο και αναγνωρίζει κύτταρα του εντερικού σωλήνα ως ξένα και έτσι στρέφεται εναντίον τους.
Συμμετοχή στη διαδικασία της παθογένεσης φαίνεται να έχει και το μικροβίωμα του εντέρου, αν και όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όπως στην έτερη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, τη νόσο Crohn. Πιο συγκεκριμένα, το εντερικό μικροβίωμα πασχόντων από ελκώδη κολίτιδα χαρακτηρίζεται από μικρότερη ποικιλομορφία σε σχέση με το αντίστοιχο μικροβίωμα υγιών ατόμων. Επίσης, συγκεκριμένα είδη βακτηρίων (συνήθως παθογόνα ή ευκαιριακά παθογόνα) φαίνεται να παρουσιάζουν μεγαλύτερη ανάπτυξη στους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα.
Η γενετική προδιάθεση για τη νόσο έχει επίσης μελετηθεί, υποδεικνύοντας πως το 25% των ασθενών αναφέρουν κάποιο άλλο άτομο που πάσχει από τη νόσο στο στενό οικογενειακό τους περιβάλλον. Έρευνες στο γενικό πληθυσμού έχουν φέρει στην επιφάνεια συγκεκριμένα γονίδια που σχετίζονται με αυξημένη προδιάθεση εμφάνισης της νόσου.
Ισχυρή συσχέτιση με την ανάπτυξη της νόσου φαίνεται να έχει και η ισορροπία δυο ορμονών, της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης. Συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί σε πειραματικά μοντέλα ελκώδους κολίτιδας ότι τα αυξημένα επίπεδα σεροτονίνης στη γαστρεντερική οδό μπορούν να πυροδοτήσουν φλεγμονώδεις αντιδράσεις, με επακόλουθο την καταστροφή των ιστών.
Επιπρόσθετα, η γενικότερη ορμονική ανισορροπία αλλά και η ανεπάρκεια μικροθρεπτικών συστατικών μπορούν να αποτελέσουν επιβαρυντικούς παράγοντες, ικανούς να συμβάλλουν στην εδραίωση εστιών χρόνιας φλεγμονής και της ελκώδους κολίτιδας.
Επιπλοκές της Ελκώδους Κολίτιδας
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από επιπλοκές, ορισμένες από τις οποίες ενδέχεται να αποβούν ιδιαίτερα επικίνδυνες.
- Εντερική αιμορραγία
- Αφυδάτωση
- Οστεοπόρωση
- Εστίες φλεγμονής στο δέρμα και τους οφθαλμούς
- Διάτρηση εντέρου
- Αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου
Ελκώδης Κολίτιδα και Διατροφή
Οι διατροφικές συνήθειες του ασθενούς είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την πορεία της ελκώδους κολίτιδας. Παρά το γεγονός ότι οι τροφές από μόνες τους δεν αποτελούν αιτιολογικό παράγοντα για την έναρξη της νόσου, εντούτοις μπορεί να ευθύνονται για πιθανές εξάρσεις.
Δεν υπάρχει μια ενιαία διατροφή για την ελκώδη κολίτιδα, μιας και ο κάθε ασθενής έχει τις δικές του διατροφικές προτιμήσεις. Το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ενός διατροφικού-θεραπευτικού πλάνου είναι η επικοινωνία με ένα Διατροφολόγο, καθώς και η καταγραφή των τροφών εκείνων που επηρεάζουν αρνητικά τον ασθενή.
Τροφές και γεύματα ιδιαίτερα πλούσια σε φυτικές ίνες και σε γαλακτοκομικά πλούσια σε λιπαρά μπορεί να αυξάνουν το ρυθμό κένωσης του εντέρου και καλό θα ήταν να μετριάζονται. Επίσης, υπάρχει μια σειρά τροφίμων που γενικά δρουν επιβαρυντικά στην κλινική κατάσταση του πάσχοντα από ελκώδη κολίτιδα και θα πρέπει να αποφεύγονται:
- Αναψυκτικά
- Όσπρια
- Αποξηραμένα φρούτα
- Προϊόντα που περιέχουν σορβιτόλη
- Ξηροί καρποί και σπόροι
- Κατεργασμένη ζάχαρη
Η εισαγωγή στην καθημερινή διατροφή τροφίμων πλούσιων σε λινολεϊκό οξύ, ωμέγα 3 λιπαρά και πρεβιοτικά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην εξέλιξη και θεραπεία της νόσου.
Ελκώδης Κολίτιδα – Θεραπεία
Η κατάλληλη θεραπευτική οδός για την ελκώδη κολίτιδα καθορίζεται από την έκταση των βλαβών στον εντερικό σωλήνα, καθώς και από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων που αναφέρει ο ασθενής. Πολύ σημαντική είναι επίσης η συμβολή της διατροφής, καθώς τα συμπτώματα της νόσου μπορεί να επιδεινώνονται ύστερα από την κατανάλωση ορισμένων τροφών (για παράδειγμα, φαγητά με πολλά καρυκεύματα ή γαλακτοκομικά).
Οι φαρμακευτικές ουσίες που συνήθως χρησιμοποιούνται στην Ελκώδη Κολίτιδα είναι οι ακόλουθες:
- Κορτικοστεροειδή. Συνήθως, χρησιμοποιείται σε φάσεις έξαρσης της νόσου και αποσκοπεί στην υποχώρηση των έντονων συμπτωμάτων.
- Αμινοσαλικυλικά. Οι φαρμακευτικές αυτές ουσίες αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας και συνήθως χορηγούνται σε ήπιες μορφές της νόσου.
- Ανοσοτροποποιητικά. Οι ουσίες αυτές χορηγούνται σε ασθενείς με συχνές εξάρσεις της νόσου. Η λήψη τους συχνά συνοδεύεται από πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες.
- Βιολογικοί Παράγοντες. Αποτελούν τα νεότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση της νόσου και προκαλούν λιγότερες παρενέργειες. Κυρίως αφορούν μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν σε μόρια με κεντρικό ρόλο στην παθογένεια της νόσου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις όπου ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία και οι βλάβες προοδεύουν, επιλέγεται η χειρουργική οδός για την αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του παχέος εντέρου. Στο χρονικό διάστημα που ακολουθεί την επέμβαση, κρίνεται απαραίτητη η τακτική εξέταση της κατάστασης του παχέος εντέρου μέσω ενδοσκοπικών μεθόδων.
Η Σύγχρονη Ιατρική Προσέγγιση στην Ελκώδη Κολίτιδα
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της Ελκώδους Κολίτιδας μπορεί συχνά να επιτευχθεί μέσω ενός συνδυασμού προσεγγίσεων θεραπείας και διαχείρισης παραδοσιακής και σύγχρονης Ιατρικής. Μείζονα ρόλο διαδραματίζει επίσης η ορθή διατροφική προσέγγιση.
Η σύγχρονη Ιατρική χρησιμοποιεί μια αιτιολογική προσέγγιση στη θεραπευτική αντιμετώπιση της ασθένειας. Ο ασθενής καλείται να συμπληρώσει ένα διεξοδικό ερωτηματολόγιο ιατρικού ιστορικού. Κατόπιν, ο αρμόδιος ιατρός θα σας απευθύνει μία σειρά στοχευμένων ερωτήσεων, για να αξιολογήσει εάν τα συμπτώματα σας θα μπορούσαν να είναι ενδεικτικά της ελκώδους κολίτιδας ή για να προσδιορίσει την πρόοδο της νόσου.
Σε επόμενο στάδιο, ο αρμόδιος θεράπων ενδέχεται να συστήσει εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος, κοπράνων ή άλλες διαγνωστικές εξετάσεις μοριακού επιπέδου για επιβεβαίωση / συμπλήρωση της διάγνωσης. Το εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας θα βασίζεται στα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων, στα συμπτώματα που περιγράφονται και στο ιατρικό ιστορικό σας συνολικά.
Αυτό το εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας συνοδεύεται από ένα πρόγραμμα Μοριακής-Θεραπευτικής Διατροφής που θα καταρτιστεί μετά από μια ξεχωριστή συνεδρία με ένα Μοριακό Διατροφολόγο και θα αποσκοπεί στην επίτευξη ακόμη υψηλότερων επιπέδων υγείας και ευεξίας μαζί με την ανακούφιση όχι μόνο των συμπτωμάτων αλλά και στην εξάλειψη των πραγματικών αιτιών της Ελκώδους Κολίτιδας.
