Η νόσος Alzheimer και άλλες μορφές άνοιας θεωρούνται βαριά περιστατικά για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Περισσότεροι από 30 εκατομμύρια Αμερικανοί υποφέρουν από κάποιο είδος άνοιας. Ειδικότερα, η νόσος Alzheimer πλήττει περισσότερους από πέντε εκατομμύρια Αμερικανούς και το σχετικό κόστος υγειονομικής περίθαλψης υπερβαίνει τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Λαμβάνοντας υπόψη τη γενετική προδιάθεση και άλλους παράγοντες κινδύνου, έως 45 εκατομμύρια Αμερικανοί που ζουν σήμερα μπορεί να αναπτύξουν νόσο Alzheimer κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου Alzheimer είναι οι εξωκυτταρικές πλάκες αμυλοειδούς-β, ενδοκυτταρικές νευροϊνιδιακές κακώσεις και ενεργοποιημένα γλοιακά κύτταρα στον εγκέφαλο.
Η συμβατική προσέγγιση αντιμετωπίζει τις πλάκες αμυλοειδούς-β ως εχθρό: οι πλάκες συσσωρεύονται, καταστρέφουν τις συνάψεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων και προάγουν το νευρωνικό κυτταρικό θάνατο, οδηγώντας τελικά σε γνωστική εξασθένηση. Αλλά η συνήθης ιατρική προσέγγιση δεν καταφέρνει να αντιμετωπίσει αυτό που προκαλεί και συμβάλλει στη δημιουργία πλάκας.
Θεραπεύοντας τα Πραγματικά Αίτια
Εξετάσεις Ακριβείας
Εξατομικευμένες Θεραπείες
- Ιατρική Ακριβείας
- Διάγνωση Πραγματικών Αιτιών με ακριβή διαγνωστικά ευρήματα
- Εξατομικευμένες θεραπευτικές αγωγές, χωρίς χημικά κατάλοιπα και έκδοχα
- Θεραπείες που δρουν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με οποιαδήποτε άλλη φαρμακευτική αγωγή
- Σταδιακή αποκατάσταση Κυτταρικής Λειτουργίας
- Άρση των υποκείμενων Παθήσεων
H νόσος Alzheimer είναι μια συσχέτιση πολλών παραγόντων
Το αμυλοειδές-βήτα δεν είναι το κύριο πρόβλημα, αλλά η αντίδραση του εγκεφάλου σε μία (ή περισσότερες από μία) βλάβες. Με μείωση βλαβών και βελτιστοποίηση της υγείας, έχει αντιστραφεί η νόσος Alzheimer σε πολλές περιπτώσεις. Για παράδειγμα είναι ενδιαφέρον η σχέση διαβήτη και νόσου Alzheimer.
Σε μελέτη σε περισσότερους από 1.000 ηλικιωμένους άνδρες, ο διαβήτης αύξησε τον κίνδυνο οποιασδήποτε άνοιας κατά 65% κατά το χρονικό διάστημα παρακολούθησης (1 έτος). Πολλές άλλες μελέτες επιβεβαιώνουν αυτή τη σχέση.
Η χρόνια υπεργλυκαιμία προάγει την παραγωγή αμυλοειδούς-βήτα και σχετίζεται με φτωχότερες γνωστικές επιδόσεις. Τα υψηλά επίπεδα ινσουλίνης συνδέονται επίσης με την κακή γνώση και τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Τα οφέλη για την υγεία από τη βελτιστοποίηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και τα επίπεδα γλυκόζης είναι αναρίθμητα.
Τύποι της νόσου Alzheimer
Ο τύπος 1 (“φλεγμονώδης”) οφείλεται σε αντιμικροβιακή απόκριση σε παθογόνους παράγοντες ή σε άλλες φλεγμονώδεις αιτίες.
Ο τύπος 2 (“ατροφικός”) σχετίζεται με μειώσεις στους παράγοντες που υποστηρίζουν την υγεία του εγκεφάλου, όπως η οιστραδιόλη, η προγεστερόνη, η τεστοστερόνη, η ινσουλίνη και η βιταμίνη D. Οι ορμονικές ανισορροπίες συνοδεύουν συχνά το συγκεκριμένο τύπο.
Ο τύπος 1.5 (“γλυκοτοξικός”) είναι σύνθετος των τύπων 1 και 2. Η φλεγμονή από τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα συνδυάζεται με την απώλεια της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.
Ο τύπος 3 (“τοξικό” ή “φλοιώδες”) σχετίζεται με έκθεση σε τοξίνες όπως βαρέα μέταλλα, εντομοκτόνα / παρασιτοκτόνα, αντιμικροβιακά και εμπορικές / βιομηχανικές τοξίνες.
Ο τύπος 4 (“αγγειακό”) σχετίζεται με μειωμένη αγγειακή υποστήριξη.
Ο τύπος 5 (“τραυματικός”) σχετίζεται με προηγούμενο τραύμα της κεφαλής.
Αντιμετώπιση της νόσου Alzheimer – Ιατρική Ακριβείας
Η αναζήτηση ενός θαυματουργού φαρμάκου είναι δαπανηρή και άκαρπη. Οι περισσότερες μελέτες φαρμάκων για τη νόσο έχουν στοχεύσει στο ίδιο το αμυλοειδές-βήτα ή την BACE1, την πρωτεάση που καταλύει το στάδιο που περιορίζει την ταχύτητα στη σύνθεση του αμυλοειδούς-βήτα από την πρόδρομη πρωτεΐνη αμυλοειδούς (ΑΡΡ).
Με τη θεραπεία ενός συμπτώματος και την αποτυχία αντιμετώπισης του υποκείμενου προβλήματος, περισσότερες από 99% των δοκιμών μονοθεραπείας για διακοπή ή αναστροφή της νόσου ήταν ανεπιτυχείς.
Νόσος Alzheimer και εντερικό μικροβίωμα
Η μικροβιακή πολυπλοκότητα τείνει να μειώνεται με την ηλικία. Σε μοντέλα αρουραίων και ποντικών, η χορήγηση προβιοτικών ελάττωσε τους φλεγμονώδεις δείκτες του εγκεφάλου και αυτό επιβράδυνε τη συσσώρευση αμυλοειδούς-βήτα.
Στους ανθρώπους, μία κλινική δοκιμή επέδειξε οφέλη από τη χορήγηση προβιοτικών συμπληρωμάτων στον hs-CRP του ορού, ένα φλεγμονώδη δείκτη, και μερικά μέτρα γνωστικής λειτουργίας. Η διατροφή είναι μόνο ένα κομμάτι του παζλ.
Η παθολογία της νόσου πιθανότατα συνεπάγεται ένα συνδυασμό παραγόντων υγείας, οι οποίοι πρέπει να αξιολογηθούν και να αντιμετωπιστούν για βέλτιστο όφελος.
Νόσος Alzheimer και Ορμόνες
Όσον αφορά τις γυναίκες, οι Άνοιες, είναι το τελικό αποτέλεσμα στις εγκεφαλικές λειτουργίες τους που εκπίπτουν, μετά την Εμμηνόπαυση.
Χωρίς τη ρυθμικότητα και την έκκριση Οιστρογόνων και Προγεστερόνης κατά την εμμηνόπαυση, όλο το νευρικό Σύστημα και ο εγκέφαλος της γυναίκας, χάνουν καθημερινά ολοένα και περισσότερες λειτουργίες.
Από τη στιγμή που όλα τα κύτταρα στον εγκέφαλο της γυναίκας, παράγουν φυλετικές ορμόνες (Sex Hormones = Ορμόνες του Φύλου) από τη χοληστερόλη, σημαίνει ότι ολόκληρο το νευρικό Σύστημα, από το κεφάλι μέχρι τα νύχια των ποδιών, είναι από μόνο του, ένα ενδοκρινικό Σύστημα.
Γι’ αυτό το λόγο εξάλλου, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη , ταξινομούνται ως Νευροστεροειδή. Όταν τα επίπεδα οιστρογόνων μιας γυναίκας ελαττώνονται κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση αρχίζει μια διαδικασία στον εγκέφαλο που προκαλεί διάσπαση στους νευρώνες (εγκεφαλικό κύτταρο) και στις συνάψεις (εγκεφαλικές κυτταρικές συνδέσεις).
Η σταδιακή συσσώρευση αυτών των αλλαγών μέσα σε δεκαετίες ή νωρίτερα για μερικά άτομα σε κίνδυνο οδηγεί σε λειτουργικές αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ όπως ο ιππόκαμπος, ο υποθάλαμος, ο οπίσθιος φλεβικός κόλπος και ο προμετωπικός φλοιός.
Νόσος Alzheimer και πρόληψη
Μπορεί να προληφθεί η νόσος Alzheimer; Είναι μια ερώτηση που συνεχίζει να απασχολεί τους ερευνητές και να τροφοδοτεί νέες έρευνες.
Ένα μικρό ποσοστό ατόμων με νόσο Alzheimer (λιγότερο από 1%) έχει έναν τύπο πρώιμης έναρξης που συνδέεται με γενετικές μεταλλάξεις. Τα άτομα που έχουν αυτές τις γενετικές μεταλλάξεις είναι σίγουρο ότι θα αναπτύξουν την ασθένεια.
Μια συνεχιζόμενη κλινική δοκιμή που διεξάγεται από το Dominantly Inherited Alzheimer Network (DIAN), εξετάζει κατά πόσο αντισώματα έναντι του β-αμυλοειδούς μπορούν να μειώσουν τη συσσώρευση β-αμυλοειδούς πλάκας στους εγκεφάλους ανθρώπων με τέτοιες γενετικές μεταλλάξεις και έτσι να μειώσουν, να καθυστερήσουν ή να αποτρέψουν τα συμπτώματα.
Οι συμμετέχοντες στη δοκιμή λαμβάνουν αντισώματα (ή εικονικό φάρμακο) προτού αναπτύξουν συμπτώματα και η ανάπτυξη πλάκας β-αμυλοειδούς παρακολουθείται μέσω εξειδικευμένων εξετάσεων.
Μια άλλη κλινική δοκιμή, γνωστή ως δοκιμή Α4 (Αντι-Αμυλοειδής Θεραπεία σε ασυμπτωματικό Alzheimer), ελέγχει αν τα αντισώματα στο β-αμυλοειδές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο νόσου της νόσου Alzheimer σε ηλικιωμένους (ηλικίες 65 έως 85 ετών) με υψηλό κίνδυνο για τη νόσο. Η δοκιμή Α4 διεξάγεται με τη Alzheimer’s Disease Cooperative Study.
Αντιμετώπιση και Πρόληψη της νόσου Alzheimer
Παρόλο που η έρευνα εξακολουθεί να εξελίσσεται, τα στοιχεία είναι ισχυρά ότι οι άνθρωποι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου κάνοντας βασικές αλλαγές στον τρόπο ζωής τους.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η συμμετοχή τους σε τακτική φυσική δραστηριότητα (η άσκηση μπορεί να ωφελήσει άμεσα τα κύτταρα του εγκεφάλου αυξάνοντας τη ροή αίματος και οξυγόνου στον εγκέφαλο), η σωστή διατροφή, η ενίσχυση των πνευματικών τους ικανοτήτων (ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η διατήρηση ισχυρών κοινωνικών σχέσεων.
Η διατήρηση ψυχικής ηρεμίας και το διάβασμα θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο της γνωσιακής παρακμής και της νόσου Alzheimer).
Νόσος Alzheimer και διατροφή
Οι διατροφικές ανεπάρκειες συνδέονται και μερικές φορές μπορούν να προβλέψουν τη σοβαρότητα της νόσου Alzheimer και τη γνωσιακή πτώση στους ηλικιωμένους.
Τα θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν τον εγκέφαλο είναι πιο αποτελεσματικά ως συνδυαστικό μίγμα. Τα αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε και το β-καροτένιο όπως και η βιταμίνη D3 είναι επωφελείς για την πρόληψη και υποστήριξη της νόσου Alzheimer.
Σύμπλεγμα βιταμινών Β ρυθμίζουν τα επίπεδα ομοκυστεΐνης, η οποία σε υψηλά επίπεδα συνδέεται με την ατροφία του εγκεφάλου και τον υψηλότερο κίνδυνο της νόσου.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται κατά 60%, και σχεδόν το ήμισυ αυτού του λίπους είναι το ω-3 λιπαρό οξύ DHA. Μια δίαιτα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά στον πληθυσμό NHANES συσχετίστηκε με καλύτερη ταχύτητα επεξεργασίας, μάθηση και μνήμη σε υγιείς νέους και μεσήλικες ενήλικες σε αρκετές μελέτες.
Η διατροφή περιλαμβάνει τον περιορισμό της πρόσληψης ζάχαρης, κορεσμένων λιπών και του επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος. Παράλληλα προωθείται η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, ψαριών, πουλερικών, οσπρίων, ξηρών καρπών και ελαιολάδου.
Μια νέα προσέγγιση για τη νόσο είναι εκείνη που τείνει να θεραπεύσει τις αιτίες των επικείμενων βλαβών, όπως τη φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες, την έλλειψη θρεπτικών ουσιών, την ατροφία, τις τοξίνες, τη δυσβίωση και μάλιστα τις αντιμετωπίζει σε εξατομικευμένη βάση.
Πρόληψη και γενετική προδιάθεση της νόσου Alzheimer
Σε περισσότερες από 600 οικογένειες παγκοσμίως, οι μελέτες αποκαλύπτουν πολλά στενά μέλη της οικογένειας που πλήττονται από τη νόσο Alzheimer σε διαδοχικές γενιές.
Αυτό το πρότυπο της «οικογενειακής συσσωμάτωσης» της νόσου Alzheimer υποδηλώνει ότι υπάρχει μια μετάλλαξη σε ένα μόνο γονίδιο που προκαλεί την ασθένεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η μετάλλαξη μεταφέρεται στο DNA από γονέα σε παιδί, σε διάφορες γενιές.
Οι άνθρωποι με μία από αυτές τις εξαιρετικά σπάνιες μεταλλάξεις τείνουν να αναπτύξουν νωρίς τη νόσο Alzheimer στα 30, 40 ή 50 έτη. Αυτό είναι πολύ νεώτερο από ότι στην πλειοψηφία των ανθρώπων που αναπτύσσουν την ασθένεια.
Η άνοια που ξεκινά πριν από την ηλικία των 65 ετών είναι γνωστή ως άνοια νεαρής ηλικίας ή πρώιμης έναρξης, ενώ η άνοια που αρχίζει μετά την ηλικία των 65 ετών αποκαλείται καθυστερημένη έναρξη.
Μελέτες των πληγέντων οικογενειών δείχνουν ότι η νόσος προκαλείται συνήθως από μια μετάλλαξη σε ένα από τα τρία μόνο γονίδια (σε τρία γονίδια που βρίσκονται στα χρωμοσώματα 21, 14, και 1).
Ο γονιδιακός έλεγχος μπορεί δείξει ότι το άτομο αυτό φέρει μετάλλαξη στα υπεύθυνα γονίδια, και να εκτιμήσει την πιθανότητα ανάπτυξης της πρώιμης έναρξης της νόσου ώστε να ληφθούν οι απαραίτητες προληπτικές οδηγίες για την αποφυγή εμφάνισής της.
Διαβάστε επίσης
Ο ρόλος της βιταμίνης D στη θεραπεία της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας
Η Χρόνια Αφυδάτωση ως προθάλαμος διαφόρων νοσηρών καταστάσεων
Ένας οδηγός για όσους πάσχουν από Αυτοάνοσες Νόσους
Πηγές:
- National Institute of Environmental Health Sciences. Neurodegenerative diseases. Reviewed September 10, 2019. Accessed May 18, 2020. https://www.niehs.nih.
gov/research/supported/health/ neurodegenerative/index.cfm - Swerdlow RH. Mitochondria and mitochondrial cascades in Alzheimer’s disease. J Alzheimers Dis.2018;62(3):1403-1416. doi:10.3233/JAD-170585
- García S, Martín Giménez VM, Mocayar Marón FJ, Reiter RJ, Manucha W. Melatonin and cannabinoids: mitochondrial-targeted molecules that may reduce inflammaging in neurodegenerative diseases. Histol Histopathol. 2020:18212. doi:10.14670/HH-18-212
- Alzheimer’s Association. Alternative treatments. Accessed May 18, 2020. https://www.alz.org/
alzheimers-dementia/ treatments/alternative- treatments - Parkinson’s Foundation. Over the counter and complementary therapies. Accessed May 18, 2020. https://www.parkinson.
org/Understanding-Parkinsons/ Treatment/Over-the-Counter- and-Complementary-Therapies - National Multiple Sclerosis Society. Complementary and alternative medicines. Accessed May 18, 2020. https://www.
nationalmssociety.org/ Treating-MS/Complementary- Alternative-Medicines - Wesselman LMP, Doorduijn AS, de Leeuw FA, et al. Dietary patterns are related to clinical characteristics in memory clinic patients with subjective cognitive decline: the SCIENCe project. Nutrients. 2019;11(5):1057.doi:10.3390/
nu11051057 - Fieldhouse JLP, Doorduijn AS, de Leeuw FA, et al. A suboptimal diet is associated with poorer cognition: the NUDAD project. Nutrients. 2020;12(3):703. doi:10.3390/nu12030703
- Nolan JM, Mulcahy R, Power R, Moran R, Howard AN. Nutritional intervention to prevent Alzheimer’s disease: potential benefits of xanthophyll carotenoids and omega-3 fatty acids combined. J Alzheimers Dis. 2018;64(2):367-378. doi:10.3233/JAD-180160
- Calil SRB, Brucki SMD, Nitrini R, Yassuda MS. Adherence to the Mediterranean and MIND diets is associated with better cognition in healthy seniors but not in MCI or AD. Clin Nutr ESPEN. 2018;28:201-207. doi:10.1016/j.clnesp.2018.08.
001 - Power R, Prado-Cabrero A, Mulcahy R, Howard A, Nolan JM. The role of nutrition for the aging population: implications for cognition and Alzheimer’s disease. Annu Rev Food Sci Technol. 2019;10:619-639.doi:1146/
annurev-food-030216-030125 - Chai B, Gao F, Wu R, et al. Vitamin D deficiency as a risk factor for dementia and Alzheimer’s disease: anupdated meta-analysis. BMC Neurol. 2019;19(1):284. doi:10.1186/s12883-019-1500-6
- Bianchi VE, Herrera PF, Laura R. Effect of nutrition on neurodegenerative diseases. A systematic review.Nutr Neurosci. Published online November 4, 2019. doi:10.1080/1028415X.2019.
1681088 - Grodzicki W, Dziendzikowska K. The role of selected bioactive compounds in the prevention of Alzheimer’s disease. Antioxidants. 2020;9(3):229. doi:10.3390/antiox9030229
- AlAmmar WA, Albeesh FH, Ibrahim LM, Algindan YY, Yamani LZ, Khattab RY. Effect of omega-3 fatty acids and fish oil supplementation on multiple sclerosis: a systematic review. Nutr Neurosci. Published online August 28, 2019. doi:10.1080/1028415X.2019.
1659560 - Wlodarek D. Role of ketogenic diets in neurodegenerative diseases (Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease). Nutrients. 2019;11(1):169. doi:10.3390/nu11010169
- Chauhan A, Chauhan V. Beneficial effects of walnuts on cognition and brain health. Nutrients. 2020;12(2):550. doi:10.3390/nu12020550
- Valls-Pedret C, Sala-Vila A, Serra-Mir M, et al. Mediterranean diet and age-related cognitive decline: a randomized clinical trial. JAMA Intern Med. 2015;175(7):1094-1103. doi:10.1001/jamainternmed.
2015.1668 - Meng X, Zhou J, Zhao CN, Gan RY, Li HB. Health benefits and molecular mechanisms of resveratrol: a narrative review. Foods. 2020;9(3):340. doi:10.3390/foods9030340
- Huhn S, Beyer F, Zhang R, et al. Effects of resveratrol on memory performance, hippocampus connectivity and microstructure in older adults – a randomized controlled trial. Neuroimage. 2018;174:177-190. doi:10.1016/j.neuroimage.2018.
03.023 - Evans HM, Howe PR, Wong RH. Effects of resveratrol on cognitive performance, mood and cerebrovascular function in post-menopausal women: a 14-week randomised placebo-controlled intervention trial. Nutrients. 2017;9(1):27. doi:10.3390/nu9010027
- Liu H, Ye M, Guo H. An updated review of randomized clinical trials testing the improvement of cognitive function of Ginkgo biloba extract in healthy people and Alzheimer’s patients. Front Pharmacol. 2020;10:1688. doi:10.3389/fphar.2019.01688
- Power R, Coen RF, Beatty S, et al. Supplemental retinal carotenoids enhance memory in healthy individuals with low levels of macular pigment in a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Alzheimers Dis. 2018;61(3):947-961. doi:10.3233/JAD-170713
- Lee DH, Chon J, Kim Y, et al. Association between vitamin D deficiency and cognitive function in the elderly Korean population: a Korean frailty and aging cohort study. Medicine (Baltimore). 2020;99(8):
e19293. doi:10.1097/MD. 0000000000019293 - Feige J, Moser T, Bieler L, Schwenker K, Hauer L, Sellner J. Vitamin D supplementation in multiple sclerosis: a critical analysis of potentials and threats. Nutrients. 2020;12(3):783. doi:10.3390/nu12030783
- Kouchaki E, Afarini M, Abolhassani J, et al. High-dose ?-3 fatty acid plus vitamin D3 supplementation affects clinical symptoms and metabolic status of patients with multiple sclerosis: a randomized controlled clinical trial. J Nutr. 2018;148(8):1380-1386. doi:10.1093/jn/nxy116
- Martínez-Lapiscina EH, Clavero P, Toledo E, et al. Mediterranean diet improves cognition: the PREDIMED-NAVARRA randomised trial. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2013;84(12):1318-
1325. doi:10.1136/jnnp-2012-304792 - Lee JE, Bisht B, Hall MJ, et al. A multimodal, nonpharmacologic intervention improves mood and cognitive function in people with multiple sclerosis. J Am Coll Nutr. 2017;36(3):150-168. doi:10.1080/07315724.2016.
1255160 - Ota M, Matsuo J, Ishida I, et al. Effects of a medium-chain triglyceride-based ketogenic formula on cognitive function in patients with mild-to-moderate Alzheimer’s disease. Neurosci Lett. 2019;690:232-236. doi: 10.1016/j.neulet.2018.10.
048