Οι αποτελεσματικότερες μέθοδοι Πρόληψης του Καρκίνου του Μαστού

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου που προσβάλλει το γυναικείο φύλο. Έχει εκτιμηθεί ότι στη χώρα μας σημειώνονται περίπου 1.500 νέα περιστατικά καρκίνου του μαστού ανά έτος, ενώ μία στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει τη νόσο κατά τη διάρκεια της ζωής της.

Στα βασικότερα συμπτώματα με τα οποία μπορεί να παρουσιαστεί περιλαμβάνεται η ψηλάφηση ενός συμπαγούς ογκιδίου, η έκκριση διάφανου ή αιμορραγικού υγρού από τη θηλή, η στροφή της θηλής προς τα μέσα ή η έκκριση ενός σκουρόχρωμου υγρού, η ανάπτυξη εσοχών στα σημεία όπου έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος, η μεταβολή του σχήματος ή/και της εξωτερικής καμπύλης του μαστού και τέλος η ερυθρότητα στην περιοχή του μαστού ή της θηλής, με συνυπάρχουσα ενόχληση ή/και ξηροδερμία.

Ο Καρκίνος του Μαστού είναι μία ιάσιμη νόσος, υπό την προϋπόθεση να διαγνωσθεί έγκαιρα. Ο κύριος στόχος της Πρόληψης του Καρκίνου του Μαστού, κατ’ ουσίαν, έγκειται στην αποφυγή του πρώιμου θανάτου και στην επίταση του προσδόκιμου ζωής σε συνδυασμό με τη διαγωγή μίας ποιοτικής ζωής.

Η εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου είναι ύψιστης σημασίας για το πλάνο πρόληψης που θα ακολουθήσει μια γυναίκα, καθώς έτσι ενισχύονται οι πιθανότητες πρώιμης διάγνωσης άρα και επιβίωσης σε περιπτώσεις επιβαρυμένης προδιάθεσης.

Παράγοντες κινδύνου

• Οικογενειακό ιστορικό. Η ύπαρξη σε συγγενείς α’ βαθμού (μητέρα, αδελφή, κόρη) καρκίνου του μαστού ή καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
• Η γενετική προδιάθεση
• Η μεγάλη ηλικία. Περίπου το 80% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού προσβάλλει τις γυναίκες που έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών.
• Η Ινοκυστική Μαστοπάθεια.
• Η λήψη Αντισυλληπτικών δισκίων, αν και η επίταση του κινδύνου είναι πολύ μικρή και έχει βραχεία διάρκεια.
• Η αυξημένη πρόσληψη λίπους, ιδιαίτερα στο άνω μέρος του σώματος.
• Το υψηλό ανάστημα, η παχυσαρκία μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών και η μεγάλη μάζα του αδένα του μαστού.
• Το ιστορικό καρκίνου στον ένα μαστό εντείνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και στον άλλο μαστό.
• Η έκθεση σε ακτινοβολία.
• Η ηλικία γέννησης του πρώτου παιδιού. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, η τεκνοποίηση συνεπάγεται υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.

Παρακάτω, αναλύονται οι αποτελεσματικότερες μέθοδοι που συντείνουν τόσο στην πρόληψη, αλλά πιο σημαντικά στην πρώιμη διάγνωση του Καρκίνου του Μαστού.

Κρατάμε την ινσουλίνη υπό έλεγχο

Η πρόσληψη, μέσω της διατροφής, αυξημένων ποσοτήτων ζάχαρης και επεξεργασμένων υδατανθράκων, οι οποίες είναι τροφές με Υψηλό Γλυκαιμικό Δείκτη, συμβάλλουν στην ανάπτυξη αντίστασης του οργανισμού στη δράση της ινσουλίνης. Η αντίσταση στην ινσουλίνη επιτείνει το σωματικό μας λίπος, το οποίο ακολούθως επιφέρει την άνοδο των επιπέδων της αρωματάσης. Πρόκειται για ένα ένζυμο η βασική λειτουργία του οποίου συνίσταται στη μετατροπή των ανδρογόνων σε οιστρογόνα. Εύλογα, λοιπόν, η αύξηση των επιπέδων της αρωματάσης συνεπάγεται αντιστοίχως την άνοδο των οιστρογόνων στο γυναικείο σώμα.

Το αρχικό βήμα για τη διατήρηση της ισορροπίας των οιστρογόνων είναι η αντιμετώπιση της αντίστασης στην ινσουλίνη και η εξισορρόπηση των επιπέδων των οιστρογόνων στα ιδανικά πλαίσια.

Διενέργεια Μαστογραφίας, Υπερηχογραφήματος και Ελαστογραφίας Μαστών

Όλες οι γυναίκες, με βάση την ηλικία τους και το οικογενειακό τους ιστορικό, χρειάζεται να υποβάλλονται σε συστηματικό έλεγχο της υγείας των μαστών τους, διενεργώντας Μαστογραφία, Υπερηχογράφημα ή/και Ελαστογραφία Μαστών.

Η μαστογραφία μειώνει τη θνητότητα κατά 50%, γιατί ανιχνεύει τον καρκίνο μαστού υποκλινικά, δηλαδή προτού γίνει ψηλαφητός από την ίδια ή τον/την ιατρό. Αν καταστεί ψηλαφητός ο όγκος, αυτό αποτελεί την κλινική διάγνωση. Οι γυναίκες με υποκλινική διάγνωση του καρκίνου μαστού έχουν πιθανότητα δεκαετούς επιβίωσης σε ποσοστό άνω του 98% και ακόμη μεγαλύτερη πιθανότητα ίασης.

Το Υπερηχογράφημα Μαστών είναι μία επιπλέον αποτελεσματική διαγνωστική εξέταση που βοηθάει στον εντοπισμό μικρών κύστεων και ινοαδενωμάτων.

Η Ελαστογραφία Μαστών αποτελεί την πιο αξιόλογη εξέλιξη των τελευταίων ετών στους ιατρικούς υπερήχους, με τη βοήθεια της οποίας παρέχεται η δυνατότητα απεικόνισης και μέτρησης της ελαστικότητας των ιστών του μαστού, με υψηλή διαγνωστική ακρίβεια, χωρίς ακτινοβολία. Μπορεί να επαναλαμβάνεται ανά 6-12 μήνες, με απόλυτη ασφάλεια μαζί με το υπερηχογράφημα των γυναικών. Ενδείκνυται για γυναίκες κάθε ηλικίας ακόμα και για έγκυες ή θηλάζουσες.

Η κάθε εξέταση κατέχει τη δική της θέση στο οπλοστάσιο των ιατρών και ο πρωταρχικός της σκοπός έγκειται στη διάγνωση, στην παρακολούθηση και στη διασφάλιση της υγείας της ασθενούς.

Διενέργεια Γενετικού Test για τον εντοπισμό της προδιάθεσης ανάπτυξης Καρκίνου του Μαστού

Τα τελευταία 20 έτη, η Ιατρική Επιστήμη έχει εξελιχθεί με γοργούς ρυθμούς στον Τομέα της Πρόληψης, γεγονός που έχει οδηγήσει στη μετάβαση της Ιατρικής σε μία νέα εποχή, στην Ιατρική Ακριβείας. Παρέχεται, πλέον, η δυνατότητα ανίχνευσης ενός νοσήματος που επίκειται να παρουσιαστεί, καθώς και ο εντοπισμός των μηχανισμών μίας νόσου, όταν έχει ήδη εκδηλωθεί.

Το Γενετικό test για τον Καρκίνο του Μαστού εξυπηρετεί αυτούς τους σκοπούς και μπορεί να συνδράμει αποτελεσματικά στην πρόληψη της εμφάνισης της συγκεκριμένης νόσου. Πρόκειται για μία μη επεμβατική και ακριβέστατη διαγνωστικά εξέταση, όσον αφορά στο γενετικό προσδιορισμό, μέσω της οποίας αναλύονται γενετικές παραλλαγές στα γονίδια που έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι σχετίζονται με τον Καρκίνο του Μαστού. Ειδικότερα, διερευνώνται 173 γονίδια που σχετίζονται με την προδιάθεση των γυναικών για ανάπτυξη Καρκίνου του Μαστού.

Επομένως, η αποκάλυψη μεταλλάξεων με τον ταυτόχρονο γενωμικό έλεγχο πολλαπλών γονιδίων, έναντι των δύο ή τριών που αναλύονταν μέχρι πρότινος, εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε 5-10 φορές αύξηση της εκτίμησης του κινδύνου για καρκίνο του μαστού αλλά και των ωοθηκών.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μπορεί να καταστεί εφικτή η αποκρυπτογράφηση του ενδεχόμενου ανάπτυξης Καρκίνου του Μαστού, ακόμη κι όταν δεν έχουν εκδηλωθεί συμπτώματα, δίνοντας έτσι το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αποτελεσματικότερη πρόληψη ή/και την έγκαιρη διάγνωση που διασφαλίζει υψηλά ποσοστά επιβίωσης.

Εκπόνηση Εξατομικευμένων Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων

Τα διαγνωστικά ευρήματα του γενετικού τεστ για την ανίχνευση της προδιάθεσης εμφάνισης Καρκίνου του Μαστού επηρεάζουν άμεσα τις επιλογές θεραπείας και κάνουν πράξη την εκπόνηση αυστηρά εξατομικευμένων μοντέλων περίθαλψης για την κάθε ασθενή ξεχωριστά, με τη βοήθεια των οποίων μπορούμε να αποτρέψουμε αποτελεσματικά τον κίνδυνο εμφάνισης Καρκίνου του Μαστού ή υποτροπής αυτού. Έτσι, δεν εξασφαλίζουμε μονάχα το σήμερα, αλλά μεριμνούμε και για το αύριο.

Dr. Κυριάκος Τίγκας, M.D.

Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας
Εξειδίκευση σε: Λειτουργική Ιατρική,
Ορμονική Υποκατάσταση γυναικών με Βιομιμητικές Ορμόνες,
Χειρουργική Ογκολογία, Χειρουργική Μαστού

Διαβάστε επίσης

Οστεοπόρωση – Οι μηχανισμοί εμφάνισης της «σιωπηλής» νόσου
Φλεγμονές Οξείες & Χρόνιες – Πόσο επικίνδυνες μπορούν να γίνουν;

References:

1. Lu YF, Goldstein DB, Angrist M, Cavalleri G (July 2014). “Personalized medicine and human genetic diversity”. Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine (Essay). 4 (9): a008581. doi:10.1101/cshperspect.a008581. PMC 4143101. PMID 25059740.
2. Ogino S, Lochhead P, Chan AT, Nishihara R, Cho E, Wolpin BM, et al. (April 2013). “Molecular pathological epidemiology of epigenetics: emerging integrative science to analyze environment, host, and disease”. Modern Pathology. 26 (4): 465–84. doi:10.1038/modpathol.2012.214. PMC 3637979. PMID 23307060.
3. Aubrey A (1 February 2016). “A Diet High In Fiber May Help Protect Against Breast Cancer”. NPR. Archived from the original on 1 February 2016. Retrieved 1 February 2016.
4. Cuzick J, Sestak I, Bonanni B, Costantino JP, Cummings S, DeCensi A, et al. (May 2013). “Selective oestrogen receptor modulators in prevention of breast cancer: an updated meta-analysis of individual participant data”. Lancet. 381 (9880): 1827–34. doi:10.1016/S0140-6736(13)60140-3. PMC 3671272. PMID 23639488.
5. “Breast Cancer: Breast Disorders: Merck Manual Professional”. Merck.com. Archived from the original on 10 November 2011. Retrieved 8 May 2010.
6. Balasubramanian R, Rolph R, Morgan C, Hamed H (2019). “Genetics of breast cancer: management strategies and risk-reducing surgery”. Br J Hosp Med (Lond). 80 (12): 720–725. doi:10.12968/hmed.2019.80.12.720. PMID 31822191.
7. “Breast cancer: prevention and control”. World Health Organization. Archived from the original on 6 September 2015.
8. Moschetti I, Cinquini M, Lambertini M, Levaggi A, Liberati A (May 2016). “Follow-up strategies for women treated for early breast cancer”. The Cochrane Database of Systematic Reviews (5): CD001768. doi:10.1002/14651858.cd001768.pub3. PMC 7073405. PMID 27230946.