Ιστορική αναδρομή
Οι επιστήμονες άρχισαν εδώ και πολλά έτη να στρέφουν το ενδιαφέρον τους και να εστιάζουν την προσοχή τους στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο επιδρούν τα πεπτίδια στον οργανισμό μας. Το 1953, μελετήθηκε από τον Vincent Du Vigneuad η οξυτοκίνη. Πρόκειται για μία ορμόνη που διαδραματίζει βασικό ρόλο στις διαδικασίες αναπαραγωγής όλων των έμβιων όντων.
Αυτό που κατάφερε να επιτύχει είναι η απομόνωση της συγκεκριμένης ουσίας και ο καθορισμός της χημικής σύνθεσης της. Έτσι, δημιουργήθηκε η πρώτη πεπτιδική ορμόνη της οποία είχε προσδιοριστεί η αλληλουχία των αμινοξέων. Το επόμενο σημαντικό βήμα στην πορεία της Ιατρικής Επιστήμης σημειώθηκε το 1965, όταν Κινέζοι επιστήμονες συνέθεσαν την ινσουλίνη, η οποία αποτελεί το πρώτο, παγκοσμίως, συνθετικό πεπτίδιο.
Τι είναι τα πεπτίδια
Τι είναι όμως τα πεπτίδια και ποιοι είναι οι λόγοι που μπορούν να αιτιολογήσουν τη θεραπευτική δράση που αυτά ασκούν στον οργανισμό μας; Τα πεπτίδια είναι σύνθετα μόρια που απαρτίζονται από δύο ή περισσότερα αμινοξέα και υπάρχουν φυσιολογικά στον οργανισμό μας. Τα αμινοξέα αποτελούν τα δομικά συστατικά των πρωτεϊνών. Στην ουσία, τα πεπτίδια είναι οργανικές ενώσεις, σαν «κομμάτια» πρωτεΐνης τα οποία συνδέονται μεταξύ τους και τοποθετούνται με μία συγκεκριμένη σειρά.
Πρόκειται για μία τεράστια ομάδα φυσικών και συνθετικών αμινοξέων που διεκπεραιώνουν διάφορες βιολογικές δραστηριότητες και διακρίνονται σε ποικίλες κατηγορίες, όπως είναι τα γλυκοπεπτίδια, τα νευροπεπτίδια, τα αντιμικροβιακά και τα ορμονικά πεπτίδια. Οι πρωτεΐνες διασπούν τα περισσότερα πεπτίδια που ενυπάρχουν στο σώμα μας, γι’ αυτό το λόγο αυτά θεωρούνται προϊόντα γονιδιακής έκφρασης.
Ο ρόλος των πεπτιδίων στον οργανισμό μας
Τα πεπτίδια είναι μικροσκοπικά μόρια και οι δομές των αμινοξέων από τις οποίες αποτελούνται είναι απλές. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα πεπτίδια ευνοούν την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων, διότι έχουν το ρόλο του σηματοδότη και του μεταβιβαστή μηνυμάτων και κινητοποιούν τα κύτταρα, προκειμένου αυτά να λειτουργήσουν πιο σωστά. Πρόκειται για μόρια που συνδέονται απευθείας με τους υποδοχείς κυττάρων και δρουν επιλεκτικά και απολύτως στοχευμένα. Γι’ αυτό το λόγο, τα πεπτίδια είναι ενεργά σε μικρές δόσεις και παρέχουν εξαιρετική αποτελεσματικότητα.
Επιπλέον, δρουν εκλεκτικά στους φυσιολογικούς μηχανισμούς του σώματος. Η βασική τους λειτουργία έγκειται στη μεταβολή των φυσικών διαδικασιών του οργανισμού. Έχουν, δηλαδή, το ρόλο των «αγωνιστών», γεγονός που σημαίνει ότι τα «υγιή» αντικαθιστούν τα πεπτίδια εκείνα που εμφανίζουν δυσλειτουργίες και βελτιώνουν τις φυσικοχημικές δυνατότητες των φυσικών πεπτιδίων. Ακολούθως, αποκαθίσταται η εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού μας. Επομένως, πρόκειται για συστατικά που χαρακτηρίζονται από μεγάλη ασφάλεια.
Τα περισσότερα πεπτίδια μεταβιβάζουν σήματα στα κύτταρα, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η δράση των δομικών, μοριακών, κυτταρικών και βιολογικών δραστηριοτήτων. Έτσι, τα πεπτίδια, πέραν του ρόλου των «αγωνιστών», μπορούν να παίξουν και το ρόλο μεσολαβητών, διεγερτών ακόμα και ορμονών. Ορισμένα πεπτίδια, μάλιστα, μπορούν να δράσουν ως αναστολείς ενζύμων ή ως αντιμικροβιακές ενώσεις και έχουν τη δυνατότητα να παρέμβουν στις μεταβολικές διαδικασίες του οργανισμού μας.
Ευρεία χρήση των Πεπτιδίων στον τομέα της Ιατρικής
Τα φυσικά πεπτίδια, με βάση όλα τα παραπάνω, είναι ζωτικής σημασίας για τη διεκπεραίωση μίας σωρείας φυσιολογικών διεργασιών. Υπάρχουν εκ φύσεως στον οργανισμό όλων των έμβιων όντων και δρουν εκλεκτικά, ασκώντας συγκεκριμένες βιολογικές δραστηριότητες. Η αρχική αλληλουχία των πεπτιδίων και η δομή τους καθορίζουν την εξειδίκευση των δραστηριοτήτων αυτών.
Η λειτουργικότητα τους, το μικροσκοπικό μέγεθος τους και η σταθερότητα των πεπτιδίων έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων κι έχουν συντελέσει στην ένταξη των πεπτιδίων ως μέσο θεραπευτικής προσέγγισης. Η μοριακή ποικιλομορφία και οι διαφορετικοί τρόποι δράσης των φυσικών πεπτιδίων εξηγούν το γεγονός ότι τα πεπτίδια χρησιμοποιούνται, πλέον, ευρέως, για θεραπευτικούς σκοπούς και μπορούν να συμβάλλουν στη θεραπευτική αντιμετώπιση μίας σωρείας καταστάσεων.
Έχουν εγκριθεί από όλους τους τομείς της Ιατρικής, διατίθενται στη φαρμακευτική αγορά και σύμφωνα με κλινικές δοκιμές είναι απολύτως ασφαλή στη χρήση τους. Από τον Ιανουάριο του 2015, έχουν εγκριθεί από την FDA των ΗΠΑ περισσότερα από 60 φάρμακα που περιέχουν πεπτίδια, ενώ έχει πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση 140 πεπτιδικών φαρμάκων σε κλινικές δοκιμές.
Πρόκειται για μία πρωτοπόρα και επαναστατική θεραπευτική προσέγγιση για τα Χρόνια και Μεταβολικά νοσήματα, ενώ εφαρμόζονται και για τη θεραπεία των Νευροεκφυλιστικών νόσων. Τα πεπτίδια, μάλιστα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξισορρόπηση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, συμβάλλοντας, με αυτόν τον τρόπο, στην αντιμετώπιση ορισμένων Αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως είναι η Ελκώδης Κολίτιδα και η Νόσος Crohn.
Ο ρόλος των πεπτιδίων στη θεραπευτική αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων
Σε όλους μας υπάρχει ο θύμος αδένας, ο οποίος προάγει την εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Με την πάροδο των ετών, ο θύμος αδένας εμφανίζει μία τάση συρρίκνωσης και σε περίπτωση που πυροδοτείται σε ορισμένα άτομα, για οποιονδήποτε λόγο, η έναρξη της αυτοανοσίας οδηγεί στην αύξηση των Τ-βοηθητικών κυττάρων (θυμοκύτταρα), τα οποία εμπλέκονται στην κυτταρική ανοσία και ως απάντηση στην εισβολή παθογόνων οργανισμών παράγουν κυτοκίνες που κατευθύνουν την ανοσολογική απόκριση.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι στο θύμο αδένα εντοπίζεται μία ορμόνη που είναι γνωστή ως θυμοσίνη. Πέτυχαν, λοιπόν, να βρουν την κατάλληλη αλληλουχία αμινοξέων και να συνθέσουν δύο πεπτίδια, τη Θυμοσίνη Α-1 και η Θυμοσίνη Β-4. Πρόκειται για δύο πεπτίδια που χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία των αυτοάνοσων παθήσεων, καθώς μπορούν να συμβάλλουν στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος. Γι’ αυτό το λόγο, χορηγούνται συχνά για τη θεραπεία των αυτοάνοσων νοσημάτων κι έχει βρεθεί ότι παρέχουν εξαιρετικά αποτελέσματα. Ειδικότερα, η Θυμοσίνη Α-1 έχει εγκριθεί για κλινική χρήση σε περισσότερες από 35 χώρες κι είναι αποδεδειγμένο ότι προσφέρει σημαντικά οφέλη στη θεραπεία πολλών αυτοάνοσων νοσημάτων, λόγω του σπουδαίου ρόλου που διαδραματίζει στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού σας συστήματος.
Χρειάζεται, βέβαια, να τονιστεί ότι τα πεπτίδια δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις υπόλοιπες θεραπευτικές προσεγγίσεις στις οποίες συγκαταλέγεται η αποκατάσταση της ισορροπίας του ορμονικού συστήματος, η τροφοδότηση του οργανισμού με όλες τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής του ασθενούς.
Η θετική επίδραση των πεπτιδίων στη θεραπευτική αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων είναι μεγαλύτερη, όταν οι ασθενείς είναι ορμονικά ισορροπημένοι και διαθέτουν επάρκεια θρεπτικών συστατικών. Όταν, λοιπόν, τα πεπτίδια χορηγούνται σε συνδυασμό με άλλες θεραπευτικές μεθόδους, μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω τη βιοχημεία του κυττάρου, με σκοπό τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα προς όφελος του ασθενούς.
Τα οφέλη των Πεπτιδίων
Η χορήγηση πεπτιδίων αποτελεί μία πρωτοπόρα και επαναστατική θεραπευτική μέθοδο για τις αυτοάνοσες καταστάσεις. Στη φαρμακευτική, αποτελούν ένα εξαίρετο μοντέλο θεραπείας, διότι δρουν εκλεκτικά και στοχευμένα, είναι ασφαλή, χαρακτηρίζονται από υψηλή ανεκτικότητα και παρέχουν μέγιστη αποτελεσματικότητα.
Είναι πολύ σημαντικό, μάλιστα, να τονιστεί ότι μπορεί να προβλεφθεί εύκολα ο τρόπος με τον οποίο θα δράσουν στα κύτταρα μας. Πολλά καινούργια φάρμακα συντίθεται από τα φυσικά πεπτίδια και ο σχεδιασμός τους βασίζεται στη φυσική βιοποικιλότητα των αλληλουχιών τους και στο ευρύ φάσμα των βιολογικών τους ρόλων που αυτά διαδραματίζουν.
Η επιστήμη έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό, κάτι το οποίο μας βοηθάει να πληροφορούμαστε συνεχώς για νέα πράγματα και να είμαστε σε θέση να διαμορφώνουμε νέες θεραπευτικές μεθόδους. Ενημερωνόμαστε διαρκώς όλο και περισσότερο σχετικά με τους στόχους και τους ρόλους των πεπτιδίων και βελτιωνόμαστε όσον αφορά στη δημιουργία πεπτιδίων που χορηγούνται για θεραπευτικούς σκοπούς σε ασθενείς που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα.
Τα έως τώρα αποτελέσματα που αφορούν στη χορήγηση πεπτιδίων σε ασθενείς με Αυτοάνοσα νοσήματα είναι εξαιρετικά και ελπιδοφόρα. Πρόκειται για μία θεραπευτική μέθοδο που χαρακτηρίζεται από άμεση αποτελεσματικότητα, αυξημένη ισχύ, μέγιστη ασφάλεια και ανεκτικότητα, ενώ τα πρότυπα πρωτοκόλλων που διαμορφώνονται είναι στοχευμένα και εξατομικευμένα.
Διαβάστε επίσης
Γαστρεντερικό Σύστημα: Ο Ιθύνων Νους Του Ανοσοποιητικού Συστήματος
Τελομερή, Κυτταρική Γήρανση και Αθανασία
Ο φαύλος κύκλος της Παχυσαρκίας
References:
- Padhi, A. et al (2014) Antimicrobial peptides and proteins in mycobacterial therapy: current status and future prospects. Tuberculosis 94, 363-373.
- Robinson, S.D. et. al. (2014) Diversity of conotoxin gene superfamilies in the venomous snail, Conus victoriae. PLOS ONE 9, e87648.
- Kaspar, A.A. and Reichert, J.M. (2013) Future directions for peptide therapeutics development. Drug Discov. Today 18, 807-817.
- Transparency Market Research (2012) Peptide Therapeutics Market: Global Industry Analysis, Size, Share, Growth, Trends and Forecast 2012-2018. Transparency Market Research.
- Sheridan, C. (2012) Proof of concept for next-generation nanoparticle drugs in humans. Nat. Biotechnol. 30, 471-473.
- Manning, M.C. et. al. (2010) Stability of protein pharmaceuticals: an update. Pharm. Res. 27, 544-575.
- Shulte, I. et. al. (2005) Peptides in body fluids and tissues as markets of disease. Expert Rev. Mol. Diagn. 5, 145-157.
- Zhou, L. and Bohn, L.M. (2014) Functional selectivity of GPCR signaling in animals. Curr. Opin. Cell Biol. 27, 102-108.
- Drruscio, peptides-anti-aging-immune-health-dr-kevin-wallace, Peptides – Medical Breakthrough for Anti-aging and Immune Health with Dr. Kevin Wallace
- Kara Fitzgerald, Peptide Therapy: Ready for Prime Time FxMed?
- Incredible health center, Peptide Therapy and the Future of Functional Medicine
- Austin precision medicine, Peptides for Regeneration
Αφήστε μια απάντηση