Νιώθετε συχνά εξουθενωμένοι; Βλέπετε τις δυνάμεις σας σιγά-σιγά να σας εγκαταλείπουν; Έχετε διαρκώς μειωμένη ενέργεια και η αποδοτικότητα σας φθίνει; Αισθάνεστε τα πόδια σας «κομμένα»;

Προφανώς, αν έχετε μείνει ξύπνιοι έως αργά το βράδυ, είναι λογικό να νιώθετε κουρασμένοι την επόμενη ημέρα. Ωστόσο, το να αισθάνεστε κόπωση κάποιες μόνο φορές διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από την παρατεταμένη χρονική περίοδο εξάντλησης, που δεν υποχωρεί.

Η χρόνια κούραση συνήθως εκφράζεται με συμπτώματα, όπως είναι οι πονοκέφαλοι, η ζάλη, οι μυϊκοί πόνοι, η νευρικότητα, η πνευματική σύγχυση, η αίσθηση εξάντλησης, έπειτα από ελάχιστες ώρες εργασίας και η παρουσία υπνηλίας.

Κάποιος που πάσχει από χρόνια κόπωση μπορεί επίσης να εμφανίζει δυσκολία στη διεκπεραίωση των καθημερινών υποχρεώσεων ή να νιώθει την ανάγκη να προβεί στη διακοπή μίας δραστηριότητας, καθώς δεν μπορεί να τη φέρει εις πέρας. Βιώνει δηλαδή έναν καθημερινό «μαραθώνιο».

Όταν καταβάλλεστε διαρκώς από μία αίσθηση μόνιμης κόπωσης, η οποία δεν υποχωρεί ύστερα από ανάπαυση, πρέπει να αναλογιστείτε τις αιτίες. Συνήθως, η χρόνια εξάντληση αποδίδεται σε λάθος λόγους.

Η ευθύνη μετατοπίζεται στον εξαντλητικό, σύγχρονο τρόπο ζωής, στον ελλιπή ύπνο, στις επιβλαβείς διατροφικές συνήθειες, στο άγχος, στις αλλεπάλληλες υποχρεώσεις ή στην πολύωρη εργασία.

Όμως, όταν η κόπωση καθίσταται χρόνια, ίσως δεν φταίει το εξουθενωτικό σας πρόγραμμα. Αν ακολουθείτε μία υγιεινή διατροφή και κοιμάστε επαρκώς, η μόνιμη αυτή κούραση μπορεί να έχει παθολογικό υπόβαθρο. Ενδέχεται δηλαδή να αποτελεί ένδειξη υποκείμενων νοσημάτων, που σχετίζονται με τη χρόνια κόπωση και χρήζουν διερεύνησης.

 

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (CFS)

Πρόκειται για μία αρκετά πολύπλοκη διαταραχή. Στο σύνδρομο αυτό, ο ασθενής υποφέρει από συνεχή κούραση και εξάντληση, που δεν υποχωρεί με τον ύπνο και την ξεκούραση.

Αντιθέτως, επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Αυτού του είδους η κόπωση δεν ερμηνεύεται από άλλη παθολογική κατάσταση του ασθενούς, γιατί οι συνήθεις εξετάσεις του δείχνουν φυσιολογικές.

Τα αίτια που πυροδοτούν την εμφάνιση του Συνδρόμου Χρόνιας Κόπωσης είναι κάποιοι στρεσογόνοι για τον οργανισμό παράγοντες. Κάθε τέτοιος παράγοντας έχει επίδραση στα επινεφρίδια («αδένες» του stress).

Επομένως, το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης εκδηλώνεται έπειτα  από έντονο ή παρατεταμένο stress, το οποίο υφίσταται ο ανθρώπινος οργανισμός. Τα επινεφρίδια αρχικά λειτουργούν υπερβολικά, προκειμένου να αντισταθμίσουν κάθε κατάσταση stress.

Έτσι, παραμένουμε ακμαίοι σε οποιαδήποτε στρεσογόνο κατάσταση, καθώς εκκρίνονται μεγάλες ποσότητες αδρεναλίνης, κορτιζόλης και κατεχολαμινών, προκειμένου να υποστηριχθούν οι λειτουργίες των συστημάτων του οργανισμού μας.

Παρ’ όλα αυτά, η κατάσταση αυτή οδηγεί στην Κόπωση των Επινεφριδίων μας. Σε κάποιες σοβαρές περιπτώσεις, ελαττώνεται τόσο πολύ η δράση των επινεφριδίων, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να αδυνατούν μέχρι και να σηκωθούν από το κρεβάτι, για περισσότερο από μερικές ώρες στη διάρκεια της ημέρας.

 

Σύνδρομο Sjögren

To Σύνδρομο Sjögren είναι μία Χρόνια, Αυτοάνοση ασθένεια, κατά την οποία προσβάλλονται κατά κύριο λόγο οι σιελογόνοι και οι δακρυϊκοί αδένες. Η εμφάνιση του πυροδοτείται από την έναρξη μίας εσφαλμένης επίθεσης του ανοσοποιητικού συστήματος ενάντια στους υγιείς ιστούς του ίδιου του οργανισμού. Εκδηλώνεται με συμπτώματα ξηροφθαλμίας, ξηροστομίας, πόνου στις αρθρώσεις, καθώς και με υπερβολική κόπωση.

 

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Αποτελεί μία αυτοάνοση, φλεγμονώδη πάθηση του θυρεοειδούς αδένα. Αντισώματα, που παράγονται, στρέφονται ενάντια στα αυτοαντιγόνα του θυρεοειδούς αδένα. Συνέπεια, η σταδιακή καταστροφή του θυρεοειδούς.

Η καταστροφή του αδένα προκαλεί την πτώση των Τ₃ και Τ₄ θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα των ασθενών και τη σταδιακή αύξηση της TSH. Έτσι, προκαλείται Υποθυρεοειδισμός.

Αυτό που προκύπτει ως τελικό επακόλουθο είναι η επιβράδυνση της ταχύτητας του μεταβολισμού. Έτσι, παρουσιάζεται δυσκολία στη συγκέντρωση, εκδηλώνονται πόνοι στους μύες και κόπωση, ακόμη και με την ελάχιστη φυσική δραστηριότητα.

Η Νόσος Hashimoto προσβάλλει κατά κύριο λόγο το γυναικείο φύλο, λόγω του ιδιαίτερου μεταβολικού προφίλ και των πολλαπλών ορμονικών μεταβολών που προκαλούνται στις γυναίκες, κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

 

Σακχαρώδης Διαβήτης

Η βασική διαταραχή όλων των μορφών Διαβήτη είναι η Υπεργλυκαιμία. Δηλαδή, οι αυξημένες τιμές σακχάρου στο αίμα. Η κατάσταση της Υπεργλυκαιμίας επέρχεται, διότι η γλυκόζη (σάκχαρο) που κυκλοφορεί στο αίμα, δεν μπορεί να εισχωρήσει στα κύτταρα μας και να χρησιμοποιηθεί.

Για να γίνει αυτό, χρειάζεται η Ινσουλίνη. Η Ινσουλίνη είναι μία ορμόνη που λειτουργεί ως το «μεταφορικό μέσο». Μπορεί να μεταφέρει, αλλά και να «τοποθετήσει» μέσα στα κύτταρα τη γλυκόζη που κυκλοφορεί στο αίμα.

Όταν τα κύτταρα δυσκολεύονται να αξιοποιήσουν την ινσουλίνη που παράγεται φυσιολογικά στο πάγκρεας, τότε παρουσιάζεται ο Σακχαρώδης Διαβήτης. Η έντονη κόπωση αποτελεί μία από τις πρώτες προειδοποιητικές ενδείξεις απορρύθμισης του σακχάρου.

 

Αναιμία

Τα ελλιπή επίπεδα σιδήρου αποτελούν τη συχνότερη αιτία πτώσης του αιματοκρίτη. Οι γυναίκες παρουσιάζουν αρκετά συχνά έλλειψη σιδήρου, εξαιτίας της απώλειας αίματος, κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

Η απώλεια αίματος σηματοδοτεί τη μείωση της αιμοσφαιρίνης. Πρόκειται για μία πλούσια σε σίδηρο πρωτεΐνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά οξυγόνου από τους πνεύμονες στα υπόλοιπα όργανα του σώματος. Η σημαντική έλλειψη αιμοσφαιρίνης συνεπάγεται την πρόκληση εξαντλητικής κόπωσης.

Επιπλέον, το σύνδρομο δυσαπορρόφησης εντέρου αποτελεί έναν επιπλέον αιτιολογικό παράγοντα έλλειψης σιδήρου, φυλλικού οξέος και βιταμίνης Β12, καταστάσεις που επιφέρουν εξίσου κούραση.

 

Καρδιαγγειακές Παθήσεις

Αν κάποιος με φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος νιώθει εξουθενωμένος, έπειτα από εύκολη σωματική άσκηση που δε διαρκεί παραπάνω από 10 λεπτά, ίσως η εξάντληση αυτή να αποτελεί ένδειξη καρδιαγγειακής νόσου.

 

Οι πιο Σύγχρονες Ιατρικές Πρακτικές

Η Ιατρική Επιστήμη, μετά την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου DNA και τη διενέργεια Γονιδιακών Εξετάσεων, έχει αλλάξει σελίδα.

Πλέον, σε κλινικό επίπεδο, έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίζουμε με ακρίβεια το βαθμό προδιάθεσης ή τα αίτια έκφρασης οποιασδήποτε βιοχημικής εκτροπής (νοσηρότητας).

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε τις αιτίες εκείνες που μπορούν να εξηγήσουν τη χρόνια κόπωση. Αυτή η δυνατότητα ανίχνευσης του ανθρώπινου γονιδιώματος έχει οδηγήσει την Ιατρική σε μία άλλη εποχή, στην Ιατρική Ακριβείας. Η Ιατρική Ακριβείας αποτελείται από τρία στάδια.

Αρχικά, διενεργούνται Γονιδιακές Εξετάσεις ή και Ειδικές Μεταβολικές Εξετάσεις. Οι Ειδικές Μεταβολικές Εξετάσεις εντοπίζουν ενδεχόμενες ορμονικές και μεταβολικές διαταραχές και διερευνούν τα επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών, ιχνοστοιχείων και οργανικών οξέων.

Με τη βοήθεια των Γονιδιακών Τεστ, αναλύονται πολυμορφισμοί (SNPs) και γονιδιακές παραλλαγές στα γονίδια που έχει αποδειχθεί, έπειτα από επισταμένη έρευνα ετών, ότι  σχετίζονται με ορισμένα Νοσήματα.

Κατόπιν, ερμηνεύονται τα αποτελέσματα. Με γνώμονα τα ακριβή διαγνωστικά ευρήματα, αποκρυπτογραφείται η προδιάθεση των ατόμων να εμφανίσουν διάφορες ασθένειες που σχετίζονται με τη χρόνια κόπωση και αποκωδικοποιούνται οι ακριβείς μηχανισμοί της εκάστοτε νόσου στους ήδη πάσχοντες.

Σε τελικό στάδιο, προτείνεται Αυστηρά Εξατομικευμένη Θεραπευτική Αγωγή, σε συνεργασία με τις εμπλεκόμενες Ιατρικές Ειδικότητες. Πρόκειται για Σύγχρονες Θεραπείες, μέσω των οποίων:

  • Περιορίζεται το αίσθημα κόπωσης
  • Ο ασθενής μπορεί να επανακτήσει τις δυνάμεις του.
  • Ο οργανισμός επαναρρυθμίζεται.
  • Παρεμποδίζεται η εξέλιξη της εκάστοτε πάθησης.
  • Τα συμπτώματα της όποιας παθολογικής κατάστασης υποχωρούν από τους πρώτους μήνες της θεραπείας, με τα αποτελέσματα να είναι μακροπρόθεσμα.
  • Ελαχιστοποιούνται οι όποιες πιθανότητες υποτροπής μίας νόσου.

Οι Ακριβείς αυτές Θεραπείες, που λαμβάνουν οι ασθενείς παρέχουν μεγαλύτερο θεραπευτικό όφελος στους ασθενείς, ελαχιστοποιούν το χρόνο αποθεραπείας και μειώνουν τις περιττές ταλαιπωρίες και δαπάνες σε σχέση με τα θεραπευτικά σχήματα του παρελθόντος.

 

 

Διαβάστε επίσης

Υποθυρεοειδισμός δίχως εμφανή κλινικά συμπτώματα

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης και ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών

6 +1 Διατροφικά λάθη που σας κάνουν να νιώθετε διαρκώς κουρασμένοι

 

References:

  1. Goedendorp, M. M. et al. Chronic fatigue in type 1 diabetes: Highly prevalent but not explained by hyperglycemia or glucose variability. Diabetes Care 37(1), 73–80 (2014).
  2. Jaime-Lara, R. B., Koons, B. C., Matura, L. A., Hodgson, N. A. & Riegel, B. A qualitative metasynthesis of the experience of fatigue across five chronic conditions. J Pain Sympt. Manage. 2, 25 (2019).
  3. Gelauff, J. M. et al. Fatigue, not self-rated motor symptom severity, affects quality of life in functional motor disorders. J. Neurol. 265(8), 1803–1809 (2018).
  4. Menting, J. et al. Is fatigue a disease-specific or generic symptom in chronic medical conditions?. Health Psychol. 37(6), 530–543 (2018).
  5. Kentson, M. et al. Factors associated with experience of fatigue, and functional limitations due to fatigue in patients with stable COPD. Ther. Adv. Respir. Dis. 10(5), 410–424 (2016).
  6. Andersson, M., Stridsman, C., Ronmark, E., Lindberg, A. & Emtner, M. Physical activity and fatigue in chronic obstructive pulmonary disease—a population based study. Respir. Med. 109(8), 1048–1057 (2015).
  7. Williams, B. A. The clinical epidemiology of fatigue in newly diagnosed heart failure. BMC Cardiovasc. Disord. 17(1), 122 (2017).
  8. Hopman, P., Schellevis, F. G. & Rijken, M. Health-related needs of people with multiple chronic diseases: Differences and underlying factors. Quali. Life Res. 25(3), 651–660 (2016).
  9. Goodman, R. A., Posner, S. F., Huang, E. S., Parekh, A. K. & Koh, H. K. Defining and measuring chronic conditions: Imperatives for research, policy, program, and practice. Prev. Chronic Dis. 10, E66 (2013).
  10. Matura, L. A., Malone, S., Jaime-Lara, R. & Riegel, B. A Systematic review of biological mechanisms of fatigue in chronic illness. Biol. Res. Nurs. 20(4), 410–421 (2018).