Τι είναι ο Θυρεοειδής Αδένας

Πρόκειται για έναν αδένα στο πρόσθιο μέρος του λαιμού, πάνω από την τραχεία, με το χαρακτηριστικό σχήμα της πεταλούδας. Είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας του σώματος μας. Παράγει και απελευθερώνει στην κυκλοφορία του αίματος τις ορμόνες Τ3 και Τ4, ούτως αυτές να φτάσουν στα κύτταρα του σώματος.

Οι συγκεκριμένες ορμόνες ελέγχουν το μεταβολισμό, το κεντρικό και περιφερειακό νευρικό σύστημα, ρυθμίζουν την αναπνοή, τους καρδιακούς παλμούς, το σωματικό βάρος, τη μυϊκή δύναμη, τον έμμηνο κύκλο των γυναικών, τη θερμοκρασία του σώματος και τα επίπεδα χοληστερόλης.

 

Τι είναι αυτό που πυροδοτεί την πρόκληση διαταραχών στο θυρεοειδή αδένα;

Όταν παράγονται από το σώμα περισσότερες T3 και T4 από το φυσιολογικό, το άτομο εμφανίζει Υπερθυρεοειδισμό. Υποθυρεοειδισμός παρουσιάζεται σε περιπτώσεις όπου το σώμα δεν εκκρίνει αρκετές ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών.

Ο Υποκλινικός Υποθυρεοειδισμός αποτελεί μία ακόμη πάθηση του θυρεοειδούς αδένα. Αυτό που συμβαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι η Θυρεοτρόπος Ορμόνη TSH βρίσκεται σε οριακά υψηλά επίπεδα. Όμως οι ορμόνες Τ3 και Τ4 κυμαίνονται σε φυσιολογικά επίπεδα.

Ο Υποκλινικός Υποθυρεοειδισμός στην ουσία αποτελεί μία κατάσταση μειωμένης λειτουργίας του θυρεοειδούς, χωρίς να υφίσταται στην πραγματικότητα ασθένεια του θυρεοειδούς.

Μία επιπλέον συχνή μορφή θυρεοειδοπάθειας είναι η Αυτοάνοση Θυρεοειδίτιδα Hashimoto, στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στο θυρεοειδή αδένα, παράγοντας αυτοαντισώματα.

Εξίσου όλες καταστάσεις αποτελούν διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, οι οποίες επηρεάζουν ένα ευρύ φάσμα σωματικών λειτουργιών και επιφέρουν μια σειρά από συγχύσεις και συχνά εσφαλμένες διαγνώσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα συμπτώματα της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς ποικίλλουν σημαντικά από άτομο σε άτομο και τείνουν να αναπτύσσονται σταδιακά, με συνέπεια να διχάζουν, πολλές φορές, ασθενείς και γιατρούς.

 

Πότε μπορεί να αντιληφθεί κανείς ότι ο θυρεοειδής του αδένας μπορεί να δυσλειτουργεί;

Τα συμπτώματα της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς ποικίλλουν σημαντικά από άτομο σε άτομο και τείνουν να αναπτύσσονται σταδιακά, με συνέπεια να διχάζουν, πολλές φορές, ασθενείς και γιατρούς.

Το πρωταρχικό σύμπτωμα, που «μαρτυρά» ότι ο θυρεοειδής αδένας δυσλειτουργεί, είναι οι μεταβολές του σωματικού βάρους. Οι διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να επιβραδύνουν ή να επιταχύνουν το μεταβολικό ρυθμό, διότι μεταβάλλεται η παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών.

Τα συμπτώματα είναι διαφορετικά, ανάλογα με τη μορφή Θυρεοειδοπάθειας από την οποία πάσχει το άτομο. Δηλαδή:

 

Στον Υπερθυρεοειδισμό, εμφανίζονται τα ακόλουθα συμπτώματα:

  • Απροσδόκητη απώλεια κιλών, λόγω του «υπερδραστήριου» θυρεοειδούς αδένα, ο οποίος επιταχύνει το μεταβολισμό.
  • Μεσολαβεί αρκετό χρονικό διάστημα μέχρι την επόμενη έμμηνο ρύση ή η περίοδος των γυναικών διαρκεί λιγότερες ημέρες από ό,τι θα έπρεπε.
  • Εφιδρώσεις και εξάψεις, ακόμη κι όταν οι ασθενείς δεν ασκούνται σωματικά
  • Τριχόπτωση
  • Αίσθηση υπερβολικής έντασης, σαν να έχει καταναλώσει ο πάσχων αυξημένες ποσότητες καφεΐνης
  • «Τρεμούλιασμα» των χεριών
  • Δυσκολίες στον ύπνο
  • Ταχυπαλμία, ακόμη κι όταν ο ασθενής βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας.
  • Άγχος, ανησυχία και ευερεθιστότητα, εξαιτίας της υπερδιέγερσης του εγκεφάλου.
  • Διάρροια

Ενδείξεις Υποθυρεοειδισμού αποτελούν τα κάτωθι:

  • Πρόσληψη κιλών, παρά τη μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και την τακτική άσκηση, λόγω της επιβράδυνσης του μεταβολισμού.
  • Αυξημένη διάρκεια περιόδου, με περισσότερη ροή αίματος (μηνορραγία), που εμφανίζεται πιο συχνά από το φυσιολογικό.
  • Υπογονιμότητα ή επαναλαμβανόμενες αποβολές στις γυναίκες
  • Πόνοι στους μύες και τις αρθρώσεις
  • Ξηρό δέρμα και μαλλιά
  • Οι ασθενείς έχουν έντονη ευαισθησία στο κρύο, ως απόρροια των διαταραχών της ικανότητας ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος.
  • Αίσθηση διαρκούς κόπωσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
  • Έντονη ανάγκη για ύπνο και δυσκολία έγερσης από το κρεβάτι.
  • Κατάθλιψη, διότι, όταν παράγονται από το θυρεοειδή αδένα υπερβολικά χαμηλές ποσότητες ορμονών, τα επίπεδα της σεροτονίνης φθίνουν σημαντικά.
  • Περιορισμένη οξύτητα πνεύματος, γνωστικά προβλήματα και απώλεια μνήμης.
  • Δυσκοιλιότητα

 

Επιπλέον συμπτώματα Παθήσεων του Θυρεοειδούς Αδένα περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

  • Αλλοιώσεις στη φωνή
  • Πρήξιμο η διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη)
  • Επιβράδυνση της ανάπτυξης των τριχών στα πόδια, στις μασχάλες και ηβική περιοχή κι όταν αυτές, εν τέλει, αναπτυχθούν είναι πολύ λεπτές και εύθραυστες.
  • Μειωμένη ή μηδενική σεξουαλική διάθεση (Libido)
  • Υψηλά επίπεδα Χοληστερίνης
  • Αρτηριακή Υπέρταση

Πώς σχετίζεται η διατροφή με τις θυρεοειδοπάθειες και τι θα ήταν καλό να εντάξουν οι ασθενείς στις διατροφικές τους συνήθειες;

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στα επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό, η οποία ευθύνεται για την εμφάνιση προβλημάτων του θυρεοειδούς αδένα.

Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι το σελήνιο (περιέχεται σε τροφές, όπως ο τόνος, το καστανό ρύζι, ο σολομός, το κοτόπουλο και τα αβγά) υποστηρίζει τον μεταβολισμό των θυρεοειδικών ορμονών και συνηγορεί στην ενεργοποίηση των θυρεοειδικών ορμονών. Επιπλέον, θωρακίζει το θυρεοειδή αδένα από τη δράση των ελεύθερων ριζών.

Στον Υποθυρεοειδισμό, συστήνεται η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ιώδιο (π.χ. θαλασσινά, μπανάνες, μαϊντανός). Η ανεπάρκεια ιωδίου έχει συσχετισθεί με βρογχοκήλη. Ωστόσο, στον Υπερθυρεοειδισμό, προτείνεται η υιοθέτηση μίας διατροφής χαμηλής σε ιώδιο.

Αυτό που χρειάζεται να αποφεύγεται, ειδικά στη Νόσο Hashimoto, είναι οι τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, καθώς και οι φλεγμονώδεις. Φλεγμονώδεις θεωρούνται οι τροφές που περιέχουν γλουτένη (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρώμη) και λεκτίνες (όσπρια, λαχανικά, γαλακτοκομικά). Τα τρόφιμα αυτά μπορεί να επιδεινώσουν τη νόσο, εξαιτίας της πρόκλησης φλεγμονής.

Βέβαια, είναι σημαντικό να διασαφηνιστεί ότι όλες αυτές οι διατροφικές οδηγίες δεν ισχύουν πάντοτε, διότι ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός. Όλα διαφοροποιούνται, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε κυττάρου. Όλοι μας διαφέρουμε ως προς το γονιδιακό μας υπόβαθρο. Αυτή η βιο-διαφορετικότητα του καθενός χρειάζεται να αποτυπώνεται στο διατροφικό μας πλάνο.

 

Το έντερο μας συνδέεται με το θυρεοειδή αδένα, γι’ αυτό πρέπει να φροντίσουμε για την υγεία του

Βάσει αρκετών μελετών, η καλή υγεία του εντέρου έχει συνδράμει στη βελτίωση των εργαστηριακών εξετάσεων του θυρεοειδούς, οι οποίες μέχρι πρότινος έδειχναν να είναι παθολογικές.

Η συσχέτιση αυτή μπορεί να τεκμηριωθεί επαρκώς, αν σκεφτούμε στο έντερο απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά των τροφών και του νερού, ενώ ταυτόχρονα χτίζεται και η άμυνα του οργανισμού, διότι το 80% του ανοσοποιητικού μας συστήματος εδράζεται στο έντερο.

Επιπλέον, το όργανο αυτό είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση όλων των τροφίμων στα επιμέρους στοιχεία τους, για το διαχωρισμό των βιταμινών και των ανόργανων αλάτων, καθώς και για τη μεταφορά από και προς την κυκλοφορία του αίματος, ούτως ώστε να παραμένουμε υγιείς.

Στο έντερο, εντοπίζονται περισσότεροι νευροδιαβιβαστές από ό,τι στο μυαλό μας και υπάρχει ένα ολόκληρο νευρικό σύστημα, το οποίο συνδέεται ενσύρματα με το μυαλό και τα μηνύματα μεταφέρονται εμπρός και πίσω. Όταν η μεταφορά των μηνυμάτων αυτών αλλάξει, τότε η υγεία μας διαταράσσεται ποικιλοτρόπως. Δεν είναι τυχαίος ο χαρακτηρισμός που έχει αποδοθεί στο έντερο ως «δεύτερος εγκέφαλος».

Συνεπώς, η εύρυθμη λειτουργία του αποτελεί επιτακτική και αναγκαία προϋπόθεση για την καλή υγεία του οργανισμού μας και θα μπορούσε να συνδράμει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση πολλών  ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων και των θυρεοειδοπαθειών.

Ένας τρόπος που θα μπορούσε να προστατεύσει την υγεία της χλωρίδας του εντέρου βασίζεται κυρίως στην πρόσληψη των λεγόμενων προβιοτικών.

Πρόκειται για ζωντανούς μικροοργανισμούς που καταπολεμούν  τους παθογόνους μικροοργανισμούς στη γαστρεντερική οδό, οι οποίοι ευθύνονται για την πρόκληση ανισορροπιών στη φυσιολογική χλωρίδα και για τη δημιουργία διαφόρων φανερών ή σιωπηλών φλεγμονών στο σώμα, και αποτρέπουν την ανάπτυξη των “κακών” βακτηρίων, παράγοντας αντιμικροβιακές ουσίες.

Χάρη στα προβιοτικά, η χλωρίδα του εντέρου παραμένει υγιής, κάτι που βοηθάει στη μείωση της παραγωγής αντισωμάτων και στον περιορισμό της υπερδιέγερσης του ανοσοποιητικού.

 

Η σωματική άσκηση θα μπορούσε να βοηθήσει

Η τακτική σωματική δραστηριότητα διεγείρει την έκκριση του θυρεοειδούς αδένα και αυξάνει την ευαισθησία των ιστών στις ορμόνες του θυρεοειδούς σε όλο το σώμα.

 

Το άγχος συσχετίζεται με την πρόκληση διαταραχών στο θυρεοειδή αδένα

Το χρόνιο συναισθηματικό ή μεταβολικό stress μπορεί να επενεργήσει δυσμενώς στη θυρεοειδική λειτουργία. Η εξάντληση των επινεφριδίων, ως απόρροια του χρόνου άγχους, καθίσταται ιδιαιτέρως επικίνδυνη για τον Υποθυρεοειδισμό. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να περιορίσετε το άγχος.

 

Αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι η σωστή εξέταση του Θυρεοειδούς Αδένα

Αν τα Νοσήματα του Θυρεοειδούς Αδένα αφεθούν δίχως θεραπεία, υποβαθμίζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Πρωταρχικής σημασίας βήμα, που χρειάζεται να ακολουθήσουν όσοι πάσχουν από κάποια θυρεοειδική νόσο, είναι να διερευνήσουν εκτενέστερα την κατάσταση της υγείας του θυρεοειδούς του αδένα.

 

Τα γονίδια μας «μιλάνε»

Πλέον, παρέχεται η δυνατότητα πρόσληψης πληροφοριών από πολλαπλές πηγές μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Λόγου χάρη, οι μετρήσεις μικρών μορίων με κλινικά σημαντική πληροφορία, καθώς και η άντληση πληροφοριών που σχετίζονται με τις συνήθειες του τρόπου ζωής και του τρόπου με τον οποίο αυτές επιδρούν στο γονιδίωμα μας, είναι παράμετροι που συνδράμουν στη συλλογή δεδομένων, τα οποία βοηθούν στη διαμόρφωση μίας πλήρους εικόνας για την κλινική κατάσταση της υγείας του ατόμου.

Τις τελευταίες δεκαετίες, η αποκωδικοποίηση του DNA έχει αποτελέσει το εφαλτήριο για την απόκτηση εμπεριστατωμένων και πλήρους ακριβείας δεδομένων όσον αφορά στην έκφραση χιλιάδων γονιδίων. Πλέον, έχει αποσαφηνιστεί ο τρόπος με τον οποίο καθορίζονται συγκεκριμένες γενετικές επιλογές από τη δομή του DNA, έχει κατανοηθεί η γενετική της ζωής και η κληρονόμηση κάποιων χαρακτηριστικών και νόσων, καθώς και οι μηχανισμοί έκφρασης νόσου.

Επομένως, μπορούμε να εντοπίσουμε σε κυτταρικό, αλλά και σε γονιδιακό επίπεδο, τα αίτια που συνέτειναν στην πρόκληση διαταραχών στο θυρεοειδή αδένα.

Οι Μοριακές Εξετάσεις αξιολογούν το σύνολο των βιοχημικών δεικτών, καταγράφουν τις μεταβολικές λειτουργίες του οργανισμού, παρέχουν πολύτιμες κλινικές πληροφορίες για ενδεχόμενες ορμονικές και μεταβολικές διαταραχές, διερευνούν τα επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών, ιχνοστοιχείων και οργανικών οξέων και καθιστούν ορατή την οποιαδήποτε παρέκκλιση ή δυσλειτουργία, εκμηδενίζοντας τον κίνδυνο εσφαλμένης διάγνωσης.

 

Με τα Γονιδιακά Τεστ, έχουμε περάσει από το σκοτάδι…. στο φως

Με τα Γονιδιακά Τεστ, μπορούμε να αποκρυπτογραφήσουμε το γενετικό δακτυλικό μας αποτύπωμα, να αντιληφθούμε ποιος τύπος διατροφής εξυπηρετεί καλύτερα τη βιολογία μας, να πληροφορηθούμε για ασθένειες που καραδοκούν να εκδηλωθούν αργότερα στη ζωή μας, να κατανοήσουμε το πώς θα αντιδράσει ο οργανισμός μας σε μία συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή ή να αντιληφθούμε τον ακριβή μηχανισμό μίας ήδη υπάρχουσας νόσου.

Έτσι, με τη διεξαγωγή Γονιδιακών Τεστ, μπορούμε να διαβάσουμε το βιβλίο οδηγιών που καθιστά τον καθένα μας ξεχωριστό. Κάθε κύτταρο λειτουργεί βάσει των οδηγιών που του ορίζει το σημείο των γονιδίων μας. Είμαστε σε θέση να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες, που είναι απόλυτα προσωποποιημένες και αναλυτικές.

Αν συγκριθούν με την πληροφορία που μας παρέχουν οι μέχρι πρότινος συχνοί βιοπαθολογικοί έλεγχοι, θα μπορούσαμε να κάνουμε μία παρομοίωση με την επανάσταση που έφερε ο ηλεκτρισμός στις σύγχρονες κοινωνίες, όπου από το σκοτάδι περάσαμε στο φως.

Πρόκειται για το πιο σύγχρονο και προηγμένο τεχνολογικό άλμα στον τομέα της Υγείας σήμερα. Οι πληροφορίες που κωδικοποιούνται στο DNA αποτελούν το πραγματικό εγχειρίδιο οδηγιών της υγείας του κάθε ατόμου για το παρόν και το μέλλον.

Κάθε Γονιδιακό Τεστ απαρτίζεται από ένα πάνελ Γονιδιακών Παραλλαγών, οι οποίες αναλύονται. Στο πάνελ των Αυτοάνοσων Νοσημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της Θυρεοειδίτιδας Hashimoto, αναλύονται 1152 πολυμορφισμοί (SNPs), 543 γονίδια και 124 παθήσεις, σχετιζόμενες με τα Αυτοάνοσα Νοσήματα.

Στο πάνελ των Ενδοκρινολογικών και Ορμονικών Διαταραχών, συμπεριλαμβανομένου του Υποθυρεοειδισμού και του Υπερθυρεοειδισμού, αναλύονται 2177 πολυμορφισμοί (SNPs), 1015 γονίδια και 219 παθήσεις, σχετιζόμενες με τις Ενδοκρινολογικές και Ορμονικές Διαταραχές. Η ανάλυση πραγματοποιείται με δείγμα σάλιου και διενεργείται μία φορά στη ζωή του ατόμου.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ανιχνεύεται η προδιάθεση των ατόμων να εμφανίσουν Θυρεοειδοπάθειες, μετέπειτα στη ζωή τους, και αποκρυπτογραφούνται οι μηχανισμοί έκφρασης της εκάστοτε Θυρεοειδικής Νόσου, όταν αυτή έχει ήδη εκφραστεί.

Αυτά τα πολύτιμα γενετικά δεδομένα αξιοποιούνται προς όφελος των ασθενών. Έτσι, στην καθημερινή κλινική πράξη, εκπονούνται Αυστηρά πλέον Εξατομικευμένα Θεραπευτικά Σχήματα, που μπορούν να βοηθήσουν είτε στην πρόληψη μίας Θυρεοειδοπάθειας είτε στη θεραπευτική αντιμετώπιση της, όταν έχει ήδη εκφραστεί, μέσω της εξάλειψης των βαθύτερων αιτιών που επέφεραν δυσλειτουργίες στο θυρεοειδή αδένα.

 

Η σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να υποστηριχθεί με τους εξής τρόπους:

  • Αλλαγές που αφορούν στον τρόπο ζωής
  • Χορήγηση ενός Αυστηρά Εξατομικευμένου Διατροφικού Προγράμματος, που βασίζεται στις μεταβολικές και γενετικές ιδιαιτερότητες του καθενός. Σε αυτό περιλαμβάνεται μία λίστα τροφών που πρέπει να αποφεύγονται ή να συμπεριλαμβάνονται στην καθημερινή διατροφή του καθενός, με γνώμονα τα αποτελέσματα των Εξετάσεων Ακριβείας.
  • Λήψη των κατάλληλων μικροθρεπτικών και μακροθρεπτικών συστατικών. Προστίθενται στη διατροφή συμπληρώματα πολυβιταμινών και ανόργανων συστατικών, που περιέχουν σελήνιο, ιώδιο, ψευδάργυρο, βιταμίνες Α και D και Ωμέγα 3 Λιπαρά Οξέα (ιχθυέλαιο). Αυτά συστήνονται από τη Διεπιστημονική Ομάδα, με βάση τα ακριβή διαγνωστικά ευρήματα.
  • Επαναφορά της ορμονικής ισορροπίας του οργανισμού στα καλύτερα δυνατά επίπεδα.

Φανταστείτε ότι τα γονίδια μας έχουν από πάνω τους έναν διακόπτη. Αυτό που μπορούμε να ελέγξουμε είναι πότε ο διακόπτης αυτός θα είναι ενεργός και πότε ανενεργός. Αυτό που μπορούμε να επιτύχουμε μέσω αυτών των Αυστηρά Εξατομικευμένων Θεραπευτικών Σχημάτων είναι τα γονίδια που φέρουν την επιβλαβή πληροφορία να καταστούν ή να παραμείνουν ανενεργά και όσα φέρουν την προστατευτική πληροφορία να είναι σταθερά ενεργά.

Τα Θεραπευτικά αυτά Πρωτόκολλα δεν προϋπάρχουν. Οι ασθενείς τα προμηθεύονται από φαρμακεία που κατέχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία. Οι ασθενείς βλέπουν σταδιακά την υγεία του θυρεοειδούς αδένα να αποκαθίσταται, τον οργανισμό τους να επαναρρυθμίζεται και την ποιότητα ζωής τους να βελτιώνεται.

 

 

Διαβάστε επίσης

Θυρεοειδοπάθειες και προβιοτικά

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto: συμπτώματα και θεραπευτική αντιμετώπιση

Η Αντιφλεγμονώδης δράση των Ωμέγα-3 Λιπαρών Οξέων και ο ρόλος τους στην καταστολή της Αυτοανοσίας

 

References:

  1. “Final Recommendation Statement: Thyroid Dysfunction: Screening – US Preventive Services Task Force”. www.uspreventiveservicestaskforce.org. Retrieved 2018-11-30.
  2. Haugen, Bryan R. (2016-12-13). “Drugs that suppress TSH or cause central hypothyroidism”. Best Practice & Research. Clinical Endocrinology & Metabolism. 23 (6): 793–800.
  3. Hammer, Gary D.; McPhee, Stephen J. (2018-11-26). “Thyroid Disease”. Pathophysiology of disease : an introduction to clinical medicine. Hammer, Gary D.,, McPhee, Stephen J. (Eighth ed.). New York. ISBN 9781260026504. OCLC 1056106178.
  4. “Diagnostic approach to and treatment of thyroid nodules”. www.uptodate.com. Retrieved 2016-12-13.
  5. Taylor, Peter N.; Albrecht, Diana; Scholz, Anna; Gutierrez-Buey, Gala; Lazarus, John H.; Dayan, Colin M.; Okosieme, Onyebuchi E. (May 2018). “Global epidemiology of hyperthyroidism and hypothyroidism” (PDF). Nature Reviews. Endocrinology. 14 (5): 301–316.
  6. Burch, Henry B.; Cooper, David S. (2015-12-15). “Management of Graves Disease”. JAMA. 314 (23): 2544–54.
  7. “Hashimoto’s Disease”. NIDDK. May 2014. Archived from the original on 22 August 2016. Retrieved 9 August 2016.
  8. Menconi F, Marcocci C, Marinò M (2014). “Diagnosis and classification of Graves disease”. Autoimmunity Reviews. 13 (4–5): 398–402.
  9. “Hypothyroidism”. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. March 2013. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 5 March 2016.
  10. “Hyperthyroidism”. www.niddk.nih.gov. July 2012. Archived from the original on 4 April 2015. Retrieved 2 April 2015.