Πολλές φορές, ενδεχομένως, θα έχει τύχει να ακούσουμε από το γιατρό μας τις φράσεις «Το στρες επιδεινώνει το πρόβλημα που έχετε» ή «Πρέπει να χαλαρώσετε λίγο». Το άγχος είναι θεμελιώδης πτυχή της ύπαρξης μας, διότι αποτελεί μία προσαρμοστική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε οτιδήποτε εκλαμβάνεται ως απειλή.

Κατά τη διάρκεια του stress, τίθεται σε λειτουργία ένας πολύπλοκος μηχανισμός ενεργοποίησης των οργάνων και των συστημάτων του οργανισμού, όπως όταν ο άνθρωπος των σπηλαίων αντίκριζε κάποιο άγριο θηρίο, καλούταν να επιλέξει ή να τραπεί σε φυγή ή να παλέψει. Η αντίδραση αυτή αποτελεί κινητήριο δύναμη που μας κρατά σε εγρήγορση και μάλιστα μπορεί να συμβάλλει στην εξασφάλιση της επιβίωσης μας.

Παρά ταύτα, το χρόνιο stress είναι επικίνδυνο για την υγεία μας και αποδεδειγμένα μπορεί να εντείνει τη βαρύτητα των συμπτωμάτων μίας νόσου, να επενεργήσει στην πορεία της ή να επισπεύσει την έκφραση της.

 

Παθολογικές Καταστάσεις και Νοσήματα που σχετίζονται με το Χρόνιο Άγχος

  • Νοσήματα του γαστρεντερικού συστήματος (γαστρίτιδα, δυσπεψία, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, πεπτικό έλκος, φλεγμονές) μπορεί να προκληθούν ή να επιδεινωθούν, εξαιτίας του άγχους. Επίσης, το stress μπορεί να επιφέρει διαταραχές στην ικανότητα του σώματος να απορροφά θρεπτικά συστατικά.
  • Η κορτιζόλη, η ορμόνη του stress, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Όταν εκκρίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμώνεται σημαντικά, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να καθίσταται πιο ευάλωτος σε μολύνσεις και ασθένειες. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι οι πάσχοντες από Αυτοάνοσα Νοσήματα, πριν από την εμφάνιση της εκάστοτε Αυτοάνοσης Πάθησης, είχαν υποστεί έναν έντονο συγκινησιακό κλονισμό.
  • Οι ορμόνες του στρες εντείνουν το ρυθμό της καρδιάς και περιορίζουν τα αιμοφόρα αγγεία, γεγονός που εξαναγκάζει την καρδιά να εργαστεί εντατικότερα. Όλα αυτά οδηγούν σε αύξηση της Αρτηριακής Πίεσης, επιτείνουν το σπασμό των στεφανιαίων αγγείων και την καρδιακή συχνότητα. Καρδιολογικά νοσήματα, όπως η στηθάγχη, η καρδιακή αρρυθμία, η Αρτηριακή Υπέρταση, το έμφραγμα, κ.ά. συσχετίζονται αλληλένδετα με το χρόνιο άγχος.
  • Σε συνθήκες έντονου στρες, επέρχεται η πυροδότηση ή επιδείνωση των συμπτωμάτων της Ψωρίασης και της Ατοπικής Δερματίτιδας. Μάλιστα, το 40-60% των Αλλεργιών έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί να προκληθεί ως απόρροια αυξημένου άγχους. Συν τοις άλλοις, η Τριχόπτωση, αποδεδειγμένα, συνδέεται άρρηκτα με το έντονο άγχος.
  • Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να συντείνουν στην αύξηση των λιπαρών και της γλυκόζης. Αυτό οδηγεί το πάγκρεας στην παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων ινσουλίνης. Σταδιακά, ο οργανισμός αποκτά ανοχή στη δράση της ινσουλίνης, με τελικό επακόλουθο τον κίνδυνο εμφάνισης Διαβήτη Τύπου 2. Μάλιστα, ενέχει υψηλότερος κίνδυνος εμφάνισης Υποθυρεοειδισμού ή Υπερθυρεοειδισμού, εξαιτίας του άγχους.
  • Δεν αποκλείεται να επέλθει και η απορρύθμιση της εμμήνου ρύσεως ή/και η πλήρης διακοπή της. Πέραν αυτού, εγκυμονεί αυξημένος κίνδυνος υπογονιμότητας, διότι αναστέλλεται η ωοθυλακιορρηξία, εξαιτίας της υπερβολικής παραγωγής προλακτίνης.
  • Μακροπρόθεσμα, το άγχος επιδρά δυσμενώς στην ποιότητα του ύπνου. Λόγω του ότι ο επαρκής ύπνος προάγει τη νευρολογική υγεία, δεν αποκλείεται να προκληθούν νευρολογικές διαταραχές (π.χ. Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, Επιληπτικές Διαταραχές, κ.ά.), ως απόρροια των διαταραχών του ύπνου. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι οι ημικρανίες και οι πονοκέφαλοι συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με τα επίπεδα άγχους.
  • Ορισμένες παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος, (π.χ. άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, υπνική άπνοια, πνευμονική εμβολή) ενδέχεται να πυροδοτηθούν, εξαιτίας του stress.
  • Αύξηση του σωματικού βάρους. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, διαπιστώθηκε ότι, όταν οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν αγχωτικές καταστάσεις, υπήρχε αυξημένη πιθανότητα κατανάλωσης 40% περισσότερου φαγητού από το κανονικό. Εκτός από αυτό, υπό την επήρεια του χρόνιου άγχους, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται, το λίπος έχει την τάση να αυξάνεται και στον αντίποδα μειώνεται η μυϊκή μάζα.
  • Πρόωρη γήρανση. Βάσει των ερευνητών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας του Σαν Φρανσίσκο, βρέθηκε ότι το άγχος περιορίζει το μήκος των τελομερών (τμήματα στα άκρα των χρωμοσωμάτων που προστατεύουν το DNA από τη φθορά), με αποτέλεσμα να μην καθίσταται εφικτή η ταχεία ανάπτυξη νέων κυττάρων. Έτσι, παρουσιάζονται τα σημάδια γήρανσης, όπως οι ρυτίδες, κ.ά.
  • Καρκίνος. Ένα ενδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα του σώματος μας, όμως το χρόνιο άγχος επιφέρει την εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε πάσχοντες από καρκίνο ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
  • Με βάση διάφορες μελέτες, το άγχος σχετίζεται με πόνους στην πλάτη και τον αυχένα, λόγω του ότι ευθύνεται για την αύξηση του σπασμού των μυών της περιοχής. Μάλιστα, μπορεί να οδηγήσει και στην επιδείνωση της Οστεοπόρωσης.

 

Ο ρόλος των Γονιδιακών Τεστ και της Ιατρικής Ακριβείας

Είναι σημαντικό να διασαφηνιστεί ότι το άγχος δεν αποτελεί αυτό καθαυτό το αίτιο για την εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων και ασθενειών. Λειτουργεί όμως επιβαρυντικά σε ήδη προδιατεθειμένα άτομα για την εμφάνιση ενός συγκεκριμένου νοσήματος.

Το καλό είναι ότι πλέον, στην εποχή της Ιατρικής Ακριβείας, παρέχεται η δυνατότητα ανίχνευσης του ανθρώπινου γονιδιώματος, μέσω των Γενετικών Πάνελ FullDNA. Πρόκειται για Γονιδιακά Τεστ, τα οποία έχουν σχεδιαστεί και ομαδοποιηθεί ανά τύπο νοσήματος ή συναφείς κατηγορίες νοσημάτων. Σε κάθε πάνελ, αναλύονται εκατοντάδες γενετικές παραλλαγές. Βάσει των ευρημάτων της κάθε εξέτασης, αποκρυπτογραφείται αφενός η προδιάθεση των ατόμων να εμφανίσουν διάφορες νόσους και αφετέρου οι μηχανισμοί έκφρασης μίας Νόσου, όταν αυτή έχει ήδη εμφανιστεί.

Ανάλογα με το γενετικό τεστ που επιλέγει να διενεργήσει ο ασθενής, μπορεί να εκτιμηθεί ο κίνδυνος εμφάνισης ή/και οι μηχανισμοί έκφρασης Νοσημάτων, στα οποία περιλαμβάνονται οι Αλλεργίες, οι Διαταραχές φάσματος αυτισμού, οι Αυτοάνοσες, Καρδιαγγειακές, Γαστρεντερικές και Νευροεκφυλιστικές Παθήσεις, ο Διαβήτης, οι Γενετικές και Αιματολογικές Διαταραχές, τα Παιδιατρικά, Ορθοπεδικά και Ρευματικά Νοσήματα, οι Φλεγμονές και ο Προστάτης.

Επιπλέον, διερευνώνται σε γονιδιακό επίπεδο παράγοντες που σχετίζονται με τη Γονιμότητα, τη Γυναικολογία, τη Διατροφή, τις Βιταμίνες, τα Μέταλλα και την Αντιοξείδωση του οργανισμού, την Ενδοκρινολογία και τις Ορμόνες μας.

Τα διαγνωστικά ευρήματα των γονιδιακών αναλύσεων επηρεάζουν άμεσα τις επιλογές θεραπείας και κάνουν πράξη τη δυνατότητα εκπόνησης αυστηρά εξατομικευμένων μοντέλων περίθαλψης για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά. Με αυτές τις ακριβείς μεθόδους, καθίσταται εφικτή η ενδελεχής κατανόηση των επιπτώσεων που μπορεί να προκαλέσει το άγχος στον κάθε οργανισμό.

Οι Γονιδιακές Αναλύσεις αποτελούν το πιο σύγχρονο και προηγμένο τεχνολογικό άλμα στον τομέα της Υγείας σήμερα. Ενδείκνυνται για όσους επιθυμούν να λάβουν τις πιο εξατομικευμένες κατευθύνσεις για την υγεία τους, καθώς και σε άτομα που η πάθηση έχει εκδηλωθεί και επιθυμούν να αντλήσουν πιο εξειδικευμένες πληροφορίες για τη διάγνωση και τους μηχανισμούς του νοσήματος τους, ούτως ώστε να εξατομικευτεί περαιτέρω το θεραπευτικό τους πλάνο.

 

Διαβάστε επίσης

Η Αντιφλεγμονώδης δράση των Ωμέγα-3 Λιπαρών Οξέων και ο ρόλος τους στην καταστολή της Αυτοανοσίας
Ιατρική Ακριβείας
Γιατί η τροφή είναι το φάρμακο μας;

 

References:

  1. Testa A, Giannuzzi R, Sollazzo F, Petrongolo L, Bernardini L, Daini S (February 2013). “Psychiatric emergencies (part I): psychiatric disorders causing organic symptoms”. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 17 (Suppl 1): 55–64. PMID 23436668.open access
  2. Purves KL, Coleman JR, Meier SM, Rayner C, Davis KA, Cheesman R, et al. (December 2020). “A major role for common genetic variation in anxiety disorders”. Molecular Psychiatry. 25 (12): 3292–3303. doi:10.1038/s41380-019-0559-1. PMC 7237282. PMID 31748690.
  3. Nguyen CM, Beroukhim K, Danesh MJ, Babikian A, Koo J, Leon A (2016). “The psychosocial impact of acne, vitiligo, and psoriasis: a review”. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology. 9: 383–392. doi:10.2147/CCID.S76088. PMC 5076546. PMID 27799808.
  4. Neuendorf R, Harding A, Stello N, Hanes D, Wahbeh H (August 2016). “Depression and anxiety in patients with Inflammatory Bowel Disease: A systematic review”. Journal of Psychosomatic Research. 87: 70–80. doi:10.1016/j.jpsychores.2016.06.001. PMID 27411754.
  5. Marrie RA, Reingold S, Cohen J, Stuve O, Trojano M, Sorensen PS, et al. (March 2015). “The incidence and prevalence of psychiatric disorders in multiple sclerosis: a systematic review”. Multiple Sclerosis. 21 (3): 305–317. doi:10.1177/1352458514564487. PMC 4429164. PMID 25583845.
  6. Arenas DJ, Thomas A, Wang J, DeLisser HM (December 2019). “A Systematic Review and Meta-analysis of Depression, Anxiety, and Sleep Disorders in US Adults with Food Insecurity”. Journal of General Internal Medicine. 34 (12): 2874–2882. doi:10.1007/s11606-019-05202-4. PMC 6854208. PMID 31385212.
  7. Testa A, Giannuzzi R, Sollazzo F, Petrongolo L, Bernardini L, Dain S (February 2013). “Psychiatric emergencies (part II): psychiatric disorders coexisting with organic diseases”. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 17 (Suppl 1): 65–85. PMID 23436669.open access
  8. Lu YF, Goldstein DB, Angrist M, Cavalleri G (July 2014). “Personalized medicine and human genetic diversity”. Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine (Essay). 4 (9): a008581. doi:10.1101/cshperspect.a008581. PMC 4143101. PMID 25059740.