Η Υπέρταση αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα Χρόνια νοσήματα που ταλανίζει πολλά άτομα τα τελευταία 50 χρόνια. Πρόκειται για μία από τις πιο ύπουλες και επιβλαβείς χρόνιες καταστάσεις, διότι δεν εκδηλώνεται με εμφανή κλινικά συμπτώματα, παρά μόνο με ορισμένες ενοχλήσεις που εκδηλώνονται στο άτομο, ως απόρροια των επιπλοκών της.

Χαρακτηρίζεται και ως «σιωπηλός δολοφόνος», καθώς το 1/3 των ασθενών γνωρίζει ότι πάσχει από Υπέρταση, την οποία μπορεί να αντιληφθεί από τα συμπτώματα της. Όμως, εγκυμονεί μεγάλος κίνδυνος για την υγεία μας, εξαιτίας των μακροχρόνιων επιπτώσεων που συνεπάγεται. Συγκεκριμένα, η Υπέρταση  εντείνει τον κίνδυνο πρόκλησης εμφράγματος του μυοκαρδίου, στεφανιαίας νόσου και καρδιακής ανεπάρκειας. Επίσης, ενοχοποιείται για την εμφάνιση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, νεφρικής ανεπάρκειας, καθώς και για την παρουσία ανευρυσμάτων στις αρτηρίες.

 

Η παθοφυσιολογία της Υπέρτασης

Τα κύτταρα μας χρήζουν σταθερής ροής αίματος, ούτως ώστε από τη μία να μεταφερθούν το οξυγόνο και τα πολύτιμα για τον οργανισμό μας θρεπτικά συστατικά κι από την άλλη να απομακρυνθούν οι άχρηστες ουσίες. Η καρδιά αποτελεί μία αντλία, που αποστέλλει καθαρό οξυγονωμένο αίμα με τις αρτηρίες στους ιστούς, ούτως ώστε αυτοί να διεκπεραιώσουν τις λειτουργίες τους. Στη συνέχεια, λαμβάνει με τις φλέβες από την περιφέρεια το ακάθαρτο και γεμάτο διοξείδιο του άνθρακα αίμα που έχει χρησιμοποιηθεί από τους ιστούς.

Κάθε φορά που αποστέλλεται το αίμα στις αρτηρίες, προκαλείται μία πίεση από δύο δυνάμεις. Η μία, όταν το αίμα αποστέλλεται και η άλλη, όταν οι αρτηρίες αντιστέκονται  στη ροή του αίματος. Βάσει αυτών των δυνάμεων, προσδιορίζεται η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης μέσω δύο τιμών:

  • Η Συστολική Αρτηριακή Πίεση (ΣΑΠ, μεγάλη), όπου πραγματοποιείται η συστολή της καρδιάς, ούτως ώστε να μπορέσει να αποστείλει το αίμα και δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 140 mm Hg.
  • Η Διαστολική Αρτηριακή Πίεση (ΔΑΠ, μικρή), όπου ο μυς της καρδιάς χαλαρώνει μεταξύ των παλμών δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 90 mm Hg.

Όταν η πίεση μέσω της οποίας ρέει το αίμα στις αρτηρίες είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με τις φυσιολογικές τιμές, η καρδιά μας πρέπει να εργαστεί εντατικότερα,  προκειμένου να επιτευχθεί η κυκλοφορία του αίματος στο σώμα μας. Έτσι, προκαλείται η Υπέρταση.

Η Υπέρταση εκδηλώνεται ως σύμπτωμα υποκείμενων παθολογικών καταστάσεων

Ο καθένας μας αποτελεί μία ξεχωριστή οντότητα με τη δική του φυσιολογία και βιοχημεία. Αυτό χρειάζεται να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν στη ρύθμιση της Αρτηριακής πίεσης του κάθε ατόμου ξεχωριστά, διότι η Υπέρταση μπορεί να εκδηλωθεί ως σύμπτωμα μίας υποκείμενης παθολογικής κατάστασης. Λόγου χάρη, η παχυσαρκία, ο Σακχαρώδης Διαβήτης, το Μεταβολικό Σύνδρομο, το stress, η υπερλιπιδαιμία και οι ορμονικές ανισορροπίες αποτελούν παθολογικές καταστάσεις που εμφανίζονται με μία πλειάδα συμπτωμάτων, μεταξύ των οποίων μπορεί να συμπεριληφθεί η Υπέρταση.

Οι χρόνιες αυτές υποκείμενες νοσηρές καταστάσεις ευθύνονται για την έκκριση φλεγμονωδών κυτοκινών, χρόνιων, δηλαδή, φλεγμονών, οι οποίες ακολούθως συντείνουν στην ανάπτυξη αθηροσκληρυντικών πλακών στις αρτηρίες. Έτσι, οι αρτηρίες καθίστανται ανελαστικές και άκαμπτες, με αποτέλεσμα η καρδιά να χρειάζεται να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση, σε μία ύστατη προσπάθεια επιτέλεσης του έργου της. Ως εκ τούτου, δημιουργείται η Υπέρταση.

Η αυξημένη Αρτηριακή πίεση δεν αποκλείεται να παρουσιαστεί και ως σύμπτωμα και λοιπών υποκείμενων νοσημάτων, στα οποία περιλαμβάνονται τα αυξημένα επίπεδα φλεγμονής στο αίμα (CRP), οι παθήσεις των νεφρών ή/και της καρδιάς, η υπερλειτουργία των επινεφριδίων και η προεκλαμψία. Πέραν αυτών, οι διαταραχές ηλεκτρολυτών και οι βιοχημικές εκτροπές σε επίπεδο κυττάρου, καθώς η λήψη ορισμένων φαρμάκων (αντισυλληπτικά, ρινικά αποσυμφορητικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη)μπορεί να συνδέονται με την Υπέρταση.

Με βάση, επίσης, μία έρευνα του 2007, που δημοσιεύθηκε στην Επιστημονική επιθεώρηση Hypertension, διαπιστώθηκε ότι η Υπέρταση σχετίζεται αλληλένδετα με τον Υποθυρεοειδισμό, ενώ ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ψωρίαση, αποτελούν παράγοντες που συντείνουν στην πρόκληση υψηλής Αρτηριακής πίεσης.

 

Ο ρόλος της Διατροφής στην αντιμετώπιση της Υπέρτασης

Υπάρχουν ορισμένες βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, μέταλλα, αμινοξέα που εμπεριέχονται σε συγκεκριμένες τροφές και θα μπορούσαν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στον έλεγχο των επιπέδων της συστολικής και διαστολικής πίεσης.

Ασβέστιο, Μαγνήσιο, Ιχθυέλαια, Βιταμίνες του συμπλέγματος Β και Ε

Ορισμένα μεταλλικά στοιχεία, όπως το ασβέστιο και το μαγνήσιο, καθώς κι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και Ε καταπραΰνουν το νευρικό σύστημα και κατά συνέπεια βοηθούν στην αντιμετώπιση της αυξημένης αρτηριακής πίεσης. Επίσης, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που εμπεριέχονται στα λιπαρά ψάρια επενεργούν θετικά στη ρύθμιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης.

Κάλιο

Το κάλιο συμβάλλει αποτελεσματικά τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση της Υπέρτασης, καθώς αποτελεί ένα μεταλλικό στοιχείο χάρη στην κατανάλωση του οποίου αποβάλλεται από τον οργανισμό το νάτριο που υπάρχει σε περίσσεια.

Αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών, πρωτεϊνών και περιορισμός της πρόσληψης υδατανθράκων

Η αύξηση της κατανάλωσης τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς κι η πρόσληψη, μέσω της διατροφής, τροφίμων πλούσιων σε πρωτεΐνες συντείνει σημαντικά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα. Από την άλλη, συνιστάται ο περιορισμός της κατανάλωσης υδατανθράκων για τη θεραπεία της υπέρτασης.

Συνένζυμο Q10

Το συνένζυμο Q10 αποτελεί ένα αντιοξειδωτικό που μετατρέπει την τροφή σε ενέργεια και μας θωρακίζει από καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως η χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και η υπέρταση. Έχει διαπιστωθεί, μάλιστα, βάσει μίας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο Journal of Human Hypertension, ότι μπορεί να συμβάλλει στην πτώση των τιμών της συστολικής και διαστολικής πίεσης του αίματος.

L-αργινίνη

Η L-αργινίνη είναι ένα αμινοξύ που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό του νιτρικού οξειδίου, το οποίο ρυθμίζει τον αγγειακό τόνο. Χάρη στη δράση της L-αργινίνης, τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται, με επακόλουθο τη μείωση της πίεσης του αίματος. Η L-αργινίνη μπορεί να παραχθεί από τον οργανισμό μας, ωστόσο είναι δυνατόν να ληφθεί και μέσω συμπληρωμάτων.

Βότανα

Ορισμένα βότανα, όπως το σκόρδο, το μαύρο σκόρδο, ο κράταιγος, η πασιφλόρα, το radix puerariae, το aesculus hippocastanum, οι σπόροι σταφυλιού, τα μύρτιλα και πολλά ακόμη, μπορούν να βοηθήσουν στη σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Οι Κλασικές θεραπευτικές προσεγγίσεις για την Υπέρταση

Οι κλασικές θεραπευτικές προσεγγίσεις για την Υπέρταση συνίστανται στη συνταγογράφηση αντιυπερτασικών φαρμάκων. Συγκεκριμένα, οι συχνότερες θεραπείες περιλαμβάνουν το συνδυασμό ενός διουρητικού είτε με αποκλειστή των διαύλων ασβεστίου, β-αναστολέα ή αναστολέα μετατρεπτικού ενζύμου την αγειοτενσίνης ή ανταγωνιστή του υποδοχέα της αγγειοτενσίνης.

Τα χορηγούμενα αντιυπερτασικά χάπια, όμως, ενοχοποιούνται για την πρόκληση παρενεργειών στον ανθρώπινο οργανισμό. Ειδικότερα, ο συνδυασμός διουρητικού με τον αποκλειστή διαύλων ασβεστίου ενέχει, βάσει μελετών, τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, οι β-αναστολείς ενδέχεται να προκαλέσουν εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη οξείας νεφρικής ανεπάρκειας, ηπατίτιδας και υπότασης, ενώ δεν αποκλείεται να λειτουργήσουν ως προάγγελος ανικανότητας ή καρδιακής προσβολής.

 

Η Σύγχρονη Ιατρική αντιμετώπιση της Υπέρτασης

Είναι μείζονος σημασίας να κατανοήσουμε ότι αυτό που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική θεραπευτική του επονομαζόμενου «σιωπηλού δολοφόνου», δηλαδή της Υπέρτασης, είναι η εξάλειψη της χρόνιας φλεγμονής, η οποία αποτελεί τον πραγματικό «σιωπηλό δολοφόνο», καθώς απορρυθμίζει συνολικά το σώμα μας.

Ο στόχος της Σύγχρονης Ιατρικής αντιμετώπισης της Υπέρτασης αποτελεί ένα κλινικό πλαίσιο που βασίζεται στην αντιμετώπιση οποιασδήποτε βιοχημικής εκτροπής στον οργανισμό των πασχόντων από Υπέρταση. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω Εξειδικευμένων εξετάσεων, οι οποίες συμβάλλουν στην ανίχνευση των δυσλειτουργιών του οργανισμού και στην ανεύρεση τυχόν ελλείψεων. Διαγιγνώσκονται, δηλαδή, τα βαθύτερα αίτια που προκαλούν την Υπέρταση και εντοπίζονται τυχόν υποκείμενα νοσήματα, τα οποία οδηγούν στην εκδήλωση του συμπτώματος της Υπέρτασης.

Βάσει των διαγνωστικών ευρημάτων, εκπονούνται Εξατομικευμένα Ιατρικά πρωτόκολλα, χημικά κατάλοιπα και έκδοχα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν τη χορήγηση μικρο-και μακροθρεπτικών συστατικών, την ορμονική αποκατάσταση του οργανισμού με Φυσικές (Βιομιμητικές) ορμόνες, καθώς και την υιοθέτηση Θεραπευτικής (Μοριακής) Διατροφής, υπό την επίβλεψη γιατρού. Η θεραπεία καθορίζεται από την έκταση των βλαβών και τα επιμέρους ευρήματα. Έτσι, αποκαθίσταται σταδιακά η εύρυθμη κυτταρική λειτουργία και προκύπτει σε επόμενο στάδιο η φθίνουσα πορεία της Αρτηριακής πίεσης ως φυσικό επακόλουθο του παραπάνω εξατομικευμένου και σύγχρονου ιατρικού πλάνου.

 

 

Διαβάστε επίσης

Ο ρόλος της βιταμίνης D στη θεραπεία της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας
Ψωρίαση: Η βαθύτερη κατανόηση της νόσου

 

References:

  1. The Hundred Year Diet in the Wall Street (May 10, 2010, A I5)
  2. Forouhi NG, Misra A, Mohan V, Taylor R, Yancy W. Dietary and nutritional approaches for prevention and management of type 2 diabetes. BMJ. 2018;361:k2234. doi:1136/bmj.k2234
  3. Yaffe. MD, et al. Advanced glycation and product level, diabetes, and accelerated cognitive aging. Neurology October 4, 2011 77:1351-56.
  4. “Molecular nutrition & food research”. NLM Catalog. Retrieved 29 November 2014.
  5. “Diets”. MedlinePlus. Retrieved June 26, 2020.
  6. “Definition for diet”. Oxford Dictionaries. Retrieved 13 February 2012.
  7. “Nutrition”. 14 October 2014. Archived from the original on 28 June 2014. Retrieved 25 November 2013.
  8. Katz DL, Meller S (2014). “Can we say what diet is best for health?”. Annu Rev Public Health. 35: 83–103. doi:10.1146/annurev-publhealth-032013-182351. PMID 24641555.