Ο Κορωνοϊός πλέον είναι γεγονός και αποτελεί μία νέα πραγματικότητα που έχει παίξει και εξακολουθεί να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή δισεκατομμυρίων ατόμων, σε παγκόσμια κλίμακα. Καθώς οι θάνατοι λόγω COVID-19 αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, η υγειονομική αυτή κρίση συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως μία μολυσματική ασθένεια.

Οι αρμόδιοι επιστήμονες που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση της επιδημίας του νέου Κορωνοϊού έχουν προσηλωθεί στον έλεγχο της διασποράς του παθογόνου αυτού παράγοντα και καθοδηγούν τις κυβερνήσεις με γνώμονα αυτήν την προοπτική. Παρ’όλα αυτά, η παρούσα κατάσταση που επικρατεί με τον COVID-19 δεν είναι τόσο απλή, όπως έχει καταστεί απόλυτα αντιληπτό σχεδόν από όλους μας.

 

Η έννοια της «Συνδημίας» και ο ρόλος των Χρόνιων νοσημάτων στη θνησιμότητα του Κορωνοϊού

 

Το Σεπτέμβριο αναφέρθηκε στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό Lancet ο όρος «συνδημία» του Κορωνοϊού, αντί της πανδημίας που έχει επικρατήσει έως τώρα. Η έννοια της «συνδημίας» περιγράφηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1990 από τη Merrill Singer, μία Αμερικανή ιατρική ανθρωπολόγο. Η συνδημία δεν ορίζεται απλώς ως μία συννοσηρότητα. Πρόκειται για μία κατάσταση κατά την οποία βιολογικές και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις επιτείνουν την ευαισθησία ενός ατόμου απέναντι σε κάποιους εξωγενείς παράγοντες, όπως οι ιοί και τα μικρόβια, με τελικό επακόλουθο την επιδείνωση της υγείας του. Στην προκειμένη περίπτωση, αυτού του είδους η ευαισθησία αφορά στον ιό COVID-19.

Τι σημαίνει αυτό όμως στην ουσία; Οι λοιμωξιολόγοι επικεντρώνονται, όπως προαναφέρθηκε, στον έλεγχο της διασποράς του Κορωνοϊού, διαχειριζόμενοι αυτό το νέο ιό με τρόπο παρόμοιο με εκείνον που θα εφάρμοζαν λόγου χάρη για τον έλεγχο της εξάπλωσης της πανώλης. Υπάρχει, όμως, μία σημαντική διαφορά. Τα ποσοστά θνησιμότητας της πανώλης είναι εξαιρετικά υψηλά. Αντιθέτως, η θνησιμότητα του Κορωνοϊού είναι ελάχιστη, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτός καθαυτός ο ιός δεν είναι τόσο επικίνδυνος όσο δείχνει και δεν οδηγεί εύκολα στο θάνατο.

Αυτά που συμμετέχουν και εμπλέκονται στη θνησιμότητα του ιού COVID-19 είναι τα υποκείμενα νοσήματα. Ένας «όρος» ο οποίος, ειδικά στα χρόνια του Κορωνοϊού, έχει ακουστεί ευρύτατα και πολλοί από εμάς αναρωτιούνται ποια είναι αυτά τα υποκείμενα νοσήματα και πόσο αυξημένο κίνδυνο διατρέχει η υγεία των πασχόντων από αυτού του είδους τις παθήσεις, σε περίπτωση που νοσήσουν με COVID-19.

Αυτού του είδους τα νοσήματα που μας καθιστούν ευάλωτους απέναντι σε οποιαδήποτε κατάσταση είναι κατά κύριο λόγο τα Χρόνια. Πρόκειται για μη μεταδιδόμενες παθήσεις που ταλαιπωρούν τα άτομα για τρεις ή περισσότερους μήνες. Σε αυτές συγκαταλέγονται όλες οι καταστάσεις εκτροπής του ανθρώπινου οργανισμού από τη φυσιολογική λειτουργία του, οι οποίες υποβόσκουν για χρόνια σε υποκλινική κατάσταση και εν τέλει εκφράζονται με την εκδήλωση του οποιουδήποτε Χρόνιου νοσήματος.

Παρόλο που το προσδόκιμο ζωής έχει επιμηκυνθεί και παρατηρείται αισθητή μείωση της θνησιμότητας των Χρόνιων νοσημάτων, η αυξητική τάση που αυτά παρουσιάζουν τις τελευταίες δεκαετίες είναι αναμφισβήτητη. Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ( W.H.O.), το 50% του ενήλικου πληθυσμού στις Η.Π.Α. υποφέρει τουλάχιστον από ένα Χρόνιο νόσημα. Στην Ελλάδα, τα χρόνια νοσήματα αποτελούν την κυριότερη αιτία πρόωρου θανάτου, ενώ παράλληλα επιφέρουν υψηλό κόστος στο σύστημα υγείας. Εν γένει, αυτού του είδους οι χρόνιες νοσηρές καταστάσεις έχουν αντικαταστήσει τις επιδημίες και τις λοιμώξεις ως βασικές αιτίες θανάτου.

Εντούτοις, καθ’ όσον ο Κορωνοιός ταλανίζει ολοένα και περισσότερο τον κόσμο, αφήνονται αδιάγνωστες και δίχως θεραπεία αυτές οι σοβαρές χρόνιες ασθένειες, κάτι που υποδηλώνει ότι δεν είμαστε αντιμέτωποι απλώς με μία πανδημία. Ο COVID-19 είναι μία συνδημία, η συνύπαρξη, δηλαδή, πολλών επιδημιών. Η συνδημική αυτή φύση της παρούσας κατάστασης προαπαιτεί την υιοθέτηση μίας άλλης κοσμοθεωρίας και τη διαμόρφωση μίας διαφοροποιημένης προσέγγισης. Αυτό, λοιπόν, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση των ενδεχόμενων κινδύνων που εγκυμονεί ο SARS-CoV-2, καθώς και για την ομαλή έκβαση της πανδημίας, είναι η ορθή και αιτιολογική αντιμετώπιση των Χρόνιων νοσημάτων.

 

Χρόνια νοσήματα: η βαθύτερη κατανόηση τους

 

Οι χρόνιες παθήσεις παρουσιάζουν πολυπλοκότητα και ποικίλλουν ως προς τη φύση τους, το πώς προκαλούνται, καθώς και ως προς την έκταση με την οποία επιδρούν στην κοινότητα. Κάποιες χρόνιες ασθένειες οδηγούν σε πρόωρο θάνατο, ενώ άλλες συντείνουν κατά κύριο λόγο στη δημιουργία αναπηρίας στο άτομο. Σε κάθε περίπτωση, η ποιότητα ζωής των πασχόντων υποβαθμίζεται.

Η εξέλιξη αυτή είναι απόρροια του σύγχρονου τρόπου ζωής, καθώς και της συσσώρευσης τοξικού φορτίου στο περιβάλλον. Από τη μία, η ελλιπής σε μικροθρεπτικά συστατικά διατροφή φέρει ως επακόλουθο την εξάντληση βασικών ενζύμων, που είναι απαραίτητα για την επιτέλεση των βιοχημικών λειτουργιών, περιορίζει τη σύνθεση ορμονών, φθίνει την παραγωγή ενέργειας, οδηγεί στη δημιουργία σιωπηλών φλεγμονών, στην εξασθένηση των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού, σε πρόωρο κυτταρικό θάνατο, σε μετάλλαξη του γενετικού υλικού και τέλος προκαλεί βλάβη του μηχανισμού κυτταρικής απόπτωσης.

Από την άλλη, η συσσώρευση ουσιών που δε μεταβολίζονται και αποθηκεύονται στο λιπώδη ιστό των κυττάρων μας είναι μία διαδικασία που διαρκεί για χρόνια, συντελείται ύπουλα και δεν ανιχνεύεται με τις συνήθεις εξετάσεις. Κάποια στιγμή, λοιπόν, όλα αυτές οι ελλείψεις ή δυσλειτουργίες εκφράζονται με τη μορφή ενός Χρόνιου, Αυτοάνοσου ή Μεταβολικού νοσήματος.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για τα έτη 2015-2016, οι τέσσερις βασικότερες κατηγορίες Χρόνιων μη μεταδοτικών νοσημάτων περιλαμβάνουν τις  καρδιαγγειακές παθήσεις, τα διάφορα είδη καρκίνων, τις χρόνιες πνευμονοπάθειες και το Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2. Βάσει της Διεθνής κατάταξης του W.H.O., στα χρόνια νοσήματα κατατάσσονται επιπλέον οι Θυρεοειδίτιδες, οι  Αυτοάνοσες ασθένειες, η Παχυσαρκία, η Αρτηριακή Υπέρταση, το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και εκατοντάδες άλλα σύνδρομα και νοσήματα.

 

Η ορθή και αιτιολογική αντιμετώπιση των Χρόνιων Νοσημάτων

 

Οι ασθενείς με Χρόνια, Αυτοάνοσα και Μεταβολικά νοσήματα υπόκεινται, κατά κόρον, σε πολλαπλές φαρμακευτικές αγωγές, οι οποίες τείνουν να αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου. Η κατάσταση της υγείας τους είναι εύθραυστη και διαρκώς βρίσκεται σε μία φθίνουσα πορεία. Η Κλασσική Ιατρική προσέγγιση εστιάζει στο να αντιμετωπίσει τις χρόνιες αυτές παθολογικές καταστάσεις σε επίπεδο συμπτωμάτων. Εντούτοις, αδυνατεί να ανιχνεύσει και να εξαλείψει τα πραγματικά αίτια που προκαλούν τη βιοχημική εκτροπή και φέρουν ως επακόλουθο την έκφραση της νόσου.

Η ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση των συγκεκριμένων νοσημάτων έγκειται στην εξάλειψη των αιτιών κι όχι των συμπτωμάτων. Υπάρχουν, πλέον, Εξειδικευμένες εξετάσεις που διενεργούνται, προκειμένου να διερευνηθούν μηχανισμοί σε κυτταρικό επίπεδο, όπως οι μεταβολίτες, οι νευροδιαβιβαστές, οι ελλείψεις και ανεπάρκειες σε μοριακό επίπεδο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε επακριβώς τα αίτια εκτροπής της όποιας βιοχημικής ισορροπίας, η οποία ακολούθως συνέβαλε στην εμφάνιση ενός ή περισσότερων Χρόνιων νοσημάτων.

Αφού ανιχνευθούν τα πραγματικά αίτια, τότε και μόνο τότε μπορεί να εκπονηθεί μία εξατομικευμένη θεραπευτική αγωγή, με τη βοήθεια της οποίας είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν επαρκώς χρόνια νοσήματα, αυτοάνοσες ασθένειες και σύνδρομα και σε πολλές περιπτώσεις να εξαλειφθούν. Αυτού του είδους η αντιμετώπιση προσανατολίζεται στην αποκατάσταση της βιοχημικής ισορροπίας του οργανισμού σε κυτταρικό κυρίως επίπεδο.

Η χορήγηση των οποιωνδήποτε θεραπευτικών αγωγών, όταν αποβλέπει στη σωστή θρέψη και στην επαναφορά της εύρυθμης μεταβολικής λειτουργίας για την παραγωγή σωστής καύσης στο εσωτερικό των κυττάρων, συμβάλλει στην ενίσχυση της ικανότητας του οργανισμού για αυτοΐαση. Εξάλλου, όλη η Ιατρική Επιστήμη είναι βασισμένη σε αυτή τη μοναδική και έμφυτη ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να αυτοθεραπεύεται. Κανένα φάρμακο, καμία αγωγή, καμία ιατρική μέθοδος δε θα μπορούσε αποφέρει αποτελέσματα δίχως αυτήν.

Η αιτιολογική, λοιπόν, αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων συνίσταται στη διαμόρφωση Ιατρικών πρωτοκόλλων που βοηθούν στην απομάκρυνση των τοξικών στρεσογόνων παραγόντων και των κυττάρων που νοσούν, ανακόπτουν τους μηχανισμούς παθογένειας, συντείνουν στη μείωση των φλεγμονών, συνδράμουν στην αναπλήρωση των μικρομοριακών θρεπτικών ελλείψεων και στην αποκατάσταση της ορμονικής ομοιόστασης και εν τέλει βοηθούν στην οικοδόμηση νέων, υγιών κυττάρων.

Μέσα από την εφαρμογή των συγκεκριμένων πρωτοκόλλων και με τις κατάλληλες διατροφικές συμβουλές, μπορεί σταδιακά να επιτευχθεί η αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας του οργανισμού και να προαχθεί, κατ’ ουσίαν, η υγεία του ατόμου σε κυτταρικό επίπεδο, μέσα από την επαναφορά της ικανότητας παραγωγής υψηλής ποιότητας καύσεων, απαραίτητων για τη ζωή.

Χρειάζεται, συνεπώς, να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο σκέψης μας, προκειμένου να μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε επαρκώς στις τρέχουσες συνθήκες. Η πρωτόγνωρη αυτή κρίση δε θα λυθεί με τη χορήγηση ενός φαρμάκου ή με το εμβόλιο. Ανεξαρτήτως του πόσο αποτελεσματική είναι η προστασία ενός εμβολίου, δε θα επιτευχθεί η ανεύρεση μίας ουσιαστικότερης λύσης για τον Κορωνοϊό, αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι τα χρόνια νοσήματα αποτελούν τη σύγχρονη μάστιγα που παίζει ρόλο στη θνησιμότητα του συγκεκριμένου ιού. Όπως, άλλωστε, ανέφερε ο Singer και οι συνάδελφοι του το 2017, μέσω μίας συνδημικής προσέγγισης παρέχεται ένας πολύ διαφορετικός προσανατολισμός στην Κλινική Ιατρική και τη Δημόσια Υγεία, τονίζοντας ότι η εμβάθυνση και υιοθέτηση μίας ολοκληρωμένης προσέγγισης όσον αφορά στη θεραπεία ασθενειών μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο ωφέλιμη και προσοδοφόρα σε σύγκριση με τον έλεγχο της επιδημίας.

 

 

Διαβάστε επίσης

Ο ρόλος της βιταμίνης D στη θεραπεία της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας
Υπέρταση: Οι μηχανισμοί εκδήλωσης αυτού του “σιωπηλού δολοφόνου”
Ψωρίαση: Η βαθύτερη κατανόηση της νόσου

 

References:

 

  1. The Lancet, Offline: COVID-19 is not a pandemic, Published: September 26, 2020 doi:https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32000-6.
  2. Statnews, Stopping the syndemic: Covid-19 plus other debilitating and deadly diseases, By Vas Narasimhandecember 30, 2020.
  3. Bernell S, Howard SW (2016-08-02). “Use Your Words Carefully: What Is a Chronic Disease?”. Frontiers in Public Health. 4: 159. doi:10.3389/fpubh.2016.00159. PMC 4969287. PMID 27532034.
  4. “Noncommunicable diseases. Fact sheet”. World Health Organization. January 2015. Retrieved April 5, 2016.
  5. Noncommunicable diseases, World Health Organization, retrieved April 5, 2016
  6. “Welcome to CDC stacks | The Burden of chronic diseases and their risk factors; national and state perspectives – 11317 | Stephen B. Thacker CDC Library collection”. stacks.cdc.gov. Retrieved 2019-06-30.
  7. Lee DC, Shi L, Pierre G, Zhu J, Hu R (November 2014). “Chronic conditions and medical expenditures among non-institutionalized adults in the United States”. International Journal for Equity in Health. 13 (1): 105. doi:10.1186/s12939-014-0105-3. PMC 4260199. PMID 25424127.
  8. Manderson L, Smith-Morris C (2010). Chronic conditions, fluid states: Chronicity and the anthropology of illness. Rutgers University Press. OCLC 852507893.
  9. Capewell S, Andersen K (October 2011). “The ESC goes global: policies to prevent all chronic diseases”. European Heart Journal. 32 (19): 2333–2340. doi:10.1093/eurheartj/ehr271. PMID 22066144.
  10. “Chronic Disease Sufferers and Health-Care Advocates Form Chronic Disease Coalition to Protect Patients’ Rights”. finance.yahoo.com. Retrieved 2019-06-13.