Τι είναι τα Ωμέγα-3 Λιπαρά Οξέα

Τα Ωμέγα-3 λιπαρά είναι απαραίτητα λιπαρά οξέα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των κυτταρικών μεμβρανών ολόκληρου του σώματος. Η αξία των Ω-3 λιπαρών αναγνωρίστηκε τη δεκαετία του ’40 και η έλλειψη των λιπαρών οξέων συνδέθηκε με την ανάπτυξη νοσημάτων, όπως η αθηρωμάτωση και άλλες παθήσεις.

Τα τρία σημαντικότερα Ω-3 λιπαρά είναι το Εικοσαπενταενοϊκό οξύ (EPA), το Εικοσιδυoεξαενοϊκό οξύ (DHA) και το Α-λινολενικό οξύ (ALA).

Τα EPA και τα DHA χαρακτηρίζονται από πολλούς ερευνητές ως εξαιρετικά ευεργετικά για τον οργανισμό του ανθρώπου. Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν έχει τη δυνατότητα να συνθέσει τα λιπαρά αυτά οξέα, οπότε πρέπει να προσλαμβάνονται μέσω της διατροφής. Παίζουν σημαντικό ρόλο σε διάφορες διεργασίες του σώματος και έχουν την ικανότητα να αντιμετωπίσουν διάφορα προβλήματα υγείας που μας ταλαιπωρούν.

Έχει υποστηριχθεί ότι τα Ω-3 λιπαρά οξέα συνδράμουν στην καλή υγεία της καρδιάς και εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού συστήματος. Έρευνες, μάλιστα, καταδεικνύουν ότι τα Ω-3 λιπαρά καταπολεμούν τις φλεγμονές.

 

Ω-3 Λιπαρά Οξέα και Αντιφλεγμονώδης δράση

Η φλεγμονή αποτελεί τη βασική αιτία εμφάνισης διάφορων νοσημάτων. Αρχικά, αποτελεί τη φυσική αντίδραση του οργανισμού μας, όταν αυτός δέχεται την επίθεση διαφόρων παθογόνων οργανισμών. Όταν, ωστόσο, η φλεγμονή είναι παρατεταμένη, ο οργανισμός μπορεί να εκδηλώσει διάφορες ασθένειες.

Τα Ω-3 λιπαρά οξέα έχουν την ικανότητα από τη μία, να μειώνουν την παραγωγή ουσιών στον οργανισμό που προκαλούν φλεγμονές(κυτοκίνες) κι από την άλλη, να προάγουν τη σύνθεση ουσιών που έχουν αντιφλεγμονώδη και επουλωτική δράση. Επιπλέον, ρυθμίζουν τη φλεγμονή, καθώς είναι υπεύθυνα για τη διαμόρφωση έκφρασης των γονιδίων που σχετίζονται με αυτή.

Πιο συγκεκριμένα, η βασική λειτουργία των EPA συνίσταται στο σχηματισμό μορίων, γνωστά ως εικοσανοειδή, τα οποία παρεμποδίζουν τη φλεγμονή. Τα DHA Ω-3 λιπαρά οξέα, επίσης, διαλύουν τις λιπιδικές εναποθέσεις στις μεμβράνες. Έτσι, καθίσταται αρκετά δύσκολη η δημιουργία φλεγμονών.

Μάλιστα, σύμφωνα με αρκετές μελέτες, η λήψη Ω-3 λιπαρών οξέων έχει συσχετιστεί με μείωση συμπτωμάτων σε καταστάσεις φλεγμονής, όπως είναι η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα. Έχει, επιπλέον, υποστηριχθεί ότι τα Ω-3 λιπαρά οξέα περιορίζουν τον πόνο σε άτομα που πάσχουν από φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου( Νόσος Chrohn, Ελκώδης Κολίτιδα).

Η σπουδαιότητα των Ω-3 λιπαρών οξέων στην καταπολέμηση της φλεγμονής και της αυτοανοσίας αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε μια επιδημιολογική μελέτη των Εσκιμώων κατοίκων της Γροιλανδίας που διεξήχθη στη δεκαετία του 1980. Στη συγκεκριμένη έρευνα, οι συμμετέχοντες εμφάνισαν εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά εμφάνισης αυτοάνοσων και φλεγμονωδών ασθενειών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, το βρογχικό άσθμα, η σκλήρυνση κατά πλάκας και η ψωρίαση.

 

Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και πρόληψη Αυτοάνοσων ασθενειών

Τα Ω-3 λιπαρά οξέα μπορούν να αποβούν ιδιαιτέρως επωφελή τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία Αυτοάνοσων ασθενειών, όπως η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα, η Ψωρίαση και ο Λύκος.

Έχουν διενεργηθεί αρκετές μελέτες, προκειμένου να αναδειχθούν οι επιπτώσεις της πρόσληψης Ω-3 λιπαρών οξέων στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα κι έχουν παρατηρηθεί κλινικά οφέλη σε όσους χορήγηθηκε ελάχιστη δόση 3 g/ημ EPA + DHA.

Όσοι ασθενείς πάσχουν από τη Νόσο Crohn και έκαναν χρήση συμπληρώματος EPA + DHA, 2,7 γραμμαρίων ημερησίως είδαν την κατάσταση της υγείας τους να βελτιώνεται.

Μία νέα έρευνα δείχνει ότι η κατανάλωση Ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να παρεμποδίσει την ανάπτυξη του Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου και κατ’ επέκταση και άλλων αυτοάνοσων  παθήσεων. Τα DHA, που εμπεριέχονται στα Ω-3 λιπαρά οξέα, μπορούν να καταστείλουν την εμφάνιση της ασθένειας.

 

Ποιες είναι οι ιδανικές αναλογίες Λιπαρών οξέων για τον οργανισμό μας;

Τα Ω-3 λιπαρά οξέα, όπως προαναφέρθηκε, χαρακτηρίζονται από ευεργετικές ιδιότητες και ενισχύουν την καλή λειτουργία του οργανισμού μας. Αντιθέτως, τα Ω-6 λιπαρά οξέα αποτελούν μία άλλη κατηγορία λιπαρών, η οποία μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια για τον οργανισμό μας.

Η ιδανική αναλογία μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών στη διατροφή μας πρέπει να είναι 1:1. Ωστόσο, η σχέση που καταγράφεται στη σύγχρονη διατροφή είναι 1:16. Η σημερινή βιομηχανοποιημένη διατροφή, η οποία βασίζεται κυρίως σε φυτικά έλαια, παρουσιάζει ανεπάρκεια σε Ω-3, ενώ είναι πλούσια σε Ω-6. Αυτό προκαλεί διαταραχές στη μεταξύ τους ισορροπία, με αποτέλεσμα να αποδιοργανώνεται ο οργανισμός, καθώς τα Ω- 3 αδυνατούν να ασκήσουν τις ευεργετικές τους ιδιότητες. Κάτι τέτοιο, όμως, αποτελεί πρόδρομο για διάφορες παθήσεις.

Όταν οι αναλογίες των λιπαρών οξέων μεταξύ τους μεταβάλλονται, αλλοιώνεται η λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών σε όλα τα κύτταρα του σώματος μας.

Η νοοτροπία που θεμελιώθηκε στη δεκαετία του ‘60, σύμφωνα με την οποία κρίθηκε ωφέλιμη η αποφυγή κατανάλωσης ζωικών λιπών και λιπαρών ψαριών αποδείχθηκε καταστροφική. Είχε ως συνέπεια οι άνθρωποι να καταναλώνουν επεξεργασμένα δημητριακά, υδατάνθρακες και ζάχαρη, με επακόλουθο τη ραγδαία αύξηση Χρόνιων Νοσημάτων. Προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και τα αυτοάνοσα νοσήματα, αυξήθηκαν σημαντικά στο διάστημα που προτεινόταν η αποφυγή του λίπους στη διατροφή.

Τα Ω-3 λιπαρά οξέα μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό σύμμαχο ενάντια στη φλεγμονή και την αυτοανοσία. Παραμένει, ωστόσο, ιδιαίτερα σημαντικό η λήψη λιπαρών οξέων μέσω συμπληρωμάτων να είναι πραγματικά εξατομικευμένη και να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου. Η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος έχει κάνει διαθέσιμες εξειδικευμένες διαγνωστικές εξετάσεις που αποκαλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες του οργανισμού και καθορίζουν τη δοσολογία των Ω3 λιπαρών για τον κάθε άνθρωπο. Μόνο μέσω μίας τέτοιας εξατομικευμένης προσέγγισης ο ανθρώπινος οργανισμός επωφελείται σε μέγιστο επίπεδο και μπορεί να επιτύχει ομαλότερα επίπεδα υγείας και ευεξίας.

 

Διαβάστε επίσης

Ομοκυστεΐνη – Το «ένοχο» αμινοξύ

Ο σημαντικός Ρόλος της Βιταμίνης D στη Nόσο Graves

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης και ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών

 

Πηγές – Βιβλιογραφία

 

  • Ballantyne CM. Reducing atherothrombotic events in high-risk patients: Recent data on therapy with statins and fatty acids. Curr Atheroscler Rep. 1999;1:6–8. doi: 10.1007/s11883-999-0043-5.
  • Bouwens M, van de Rest O, Dellschaft N, et al. Fish-oil supplementation induces antiinflammatory gene expression profiles in human blood mononuclear cells. Am J Clin Nutr. 2009;90:415–24. doi: 10.3945/ajcn.2009.27680.
  • Burdge GC, Calder PC. Dietary alpha-linolenic acid and health-related outcomes: A metabolic perspective. Nutr Res Rev. 2006;19:26–52. doi: 10.1079/NRR2005113.
  • Capanni M, Calella F, Biagini MR, et al. Prolonged n-3 polyunsaturated fatty acid supplementation ameliorates hepatic steatosis in patients with non-alcoholic fatty liver disease: A pilot study. Aliment Pharmacol Ther. 2006;23:1143–51. doi: 10.1111/j.1365-2036.2006.02885.x.
  • Shahidi F, Miraliakbari H. Omega-3 (n-3) fatty acids in health and disease: part 1—cardiovascular disease and cancer. J Med Food. 2004;7:387–401.
  • Valentine RC, Valentine DL. Omega-3 fatty acids in cellular membranes: a unified concept. Prog Lipid Res. 2004;43:383–402.
  • [EAS] European Atherosclerosis Society. Strategies for the prevention of coronary heart disease: A policy statement of the European Atherosclerosis Society. Eur Heart J. 1987;8:77–88.
  • Fassett RG, Gobe GC, Peake JM, Coombes JS. Omega-3 polyunsaturated fatty acids in the treatment of kidney disease. Am J Kidney Dis. 2010;56:728–42. doi: 10.1053/j.ajkd.2010.03.009.