O καφές αποτελεί το δεύτερο πιο δημοφιλές ρόφημα παγκοσμίως μετά το νερό. Κάθε ημέρα καταναλώνονται περίπου 1.6 δισεκατομμύρια κούπες καφέ σε όλο τον κόσμο. Γιατί όμως ο καφές είναι τόσο αγαπητός από τον κόσμο και ποια είναι τα ευεργετικά οφέλη κατανάλωσής του;

Το δραστικό συστατικό του καφέ, στο οποίο οφείλονται οι περισσότερες ιδιότητές του, είναι η καφεΐνη. Μετά την κατανάλωση καφέ, η καφεΐνη απορροφάται γρήγορα μέσω του γαστρεντερικού συστήματος και κατόπιν διοχετεύεται στην κυκλοφορία του αίματος. Η μέγιστη συγκέντρωση στο πλάσμα παρατηρείται 30-60 λεπτά μετά την κατανάλωση καφέ. Το πρώτο στάδιο του μεταβολισμού λαμβάνει χώρα στο ήπαρ. Μόλις η καφεΐνη απορροφηθεί, διαχέεται σε όλο το σώμα και έχει την ικανότητα να διαπερνά τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό καθώς και τον πλακούντα.

 

Ο καφές αυξάνει τις επιδόσεις κατά την άσκηση

Οι ευεργετικές ιδιότητες του καφέ, μέσω της καφεΐνης, στην άσκηση αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής μελέτης εδώ και τουλάχιστον 100 έτη. Οι γενικές συστάσεις για τη λήψη καφεΐνης πριν την άθληση, προτείνουν ποσότητα ίση με 3-6mg/kg, μια ώρα πριν την έναρξη της άθλησης. Πρέπει όμως να λαμβάνεται υπόψη πως η κατανάλωση καφέ ενδέχεται να αυξήσει τα επίπεδα άγχους, γεγονός το οποίο μπορεί να επιδράσει αρνητικά στις επιδόσεις επαγγελματιών αθλητών. Ο συνδυασμός κατανάλωσης υδατανθράκων και καφέ μετά την άσκηση φαίνεται να έχει ιδιαίτερα ευεργετικές επιδράσεις στην αναπλήρωση του γλυκογόνου που έχει χαθεί κατά τη διάρκεια της άσκησης.

 

Ο καφές αυξάνει τη συγκέντρωση

Η διεγερτική επίδραση του καφέ στο κεντρικό νευρικό σύστημα είναι γνωστή εδώ και αιώνες και οφείλεται στην καφεΐνη. Επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν πως μετά την κατανάλωση μιας κούπας καφέ, η ικανότητα συγκέντρωσης αυξάνεται καθώς επίσης αποκαθίστανται προβλήματα στη μνήμη εξαιτίας ανισορροπιών στην ομοιόσταση του εγκεφάλου. Επιπρόσθετα, μελέτες αναδεικνύουν την ευεργετική δράση της χρόνιας λήψης καφεΐνης στην αποτροπή εμφάνισης νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η νόσος Alzheimer. Πιο συγκεκριμένα, η χρόνια λήψη καφεΐνης έχει επίδραση στην αναστολή δημιουργίας πλακών β-αμυλοειδούς (Αβ) καθώς και προβλημάτων μνήμης σε πειραματικά μοντέλα νόσου Alzheimer.

 

Ο καφές μπορεί να μειώσει την πιθανότητα ισχαιμικού επεισοδίου

Μια πρόσφατη μέτα-ανάλυση 7 επιστημονικών μελετών, με δείγμα περισσότερων από 400.000 άτομα και 6.962 ισχαιμικά επεισόδια αποκάλυψε πως η κατανάλωση 1-3 ποτηριών καφέ την ημέρα σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης ισχαιμικού επεισοδίου. Η κατανάλωση περισσότερων από 6 ποτηριών καφέ την ημέρα δε φαίνεται να επηρεάζει την πιθανότητα εκδήλωσης ισχαιμικού επεισοδίου. Η μετά-ανάλυση καταλήγει με το συμπέρασμα πως η κατανάλωση καφέ δε σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ισχαιμικού επεισοδίου και πως η συνήθης κατανάλωση μπορεί να έχει προστατευτικό ρόλο.

 

Ο καφές βελτιώνει την ανοχή στη γλυκόζη και την ευαισθησία στην ινσουλίνη

Μια σειρά πρόσφατων επιστημονικών μελετών επισημαίνουν τη σύνδεση της κατανάλωσης καφέ με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ. Η αποσαφήνιση όμως των υποκείμενων μηχανισμών που ευθύνονται για αυτή τη δράση δεν έχει ολοκληρωθεί. Μια πρώτη ένδειξη είναι πως η δράση αυτή δεν οφείλεται στην καφεΐνη, καθώς η κατανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη (ντεκαφεΐνέ) σχετίζεται και αυτή με αντι-διαβητική δράση. Κάποια από τα βιολογικά ενεργά συστατικά του καφέ που έχει προταθεί πως σχετίζονται με την αντι-διαβητική δράση είναι το χλωρογενικό οξύ, οι λιγνάνες και η τριγονελλίνη.

 

Καθίσταται σαφές πως η κατανάλωση καφέ συνοδεύεται από πολλά και σημαντικά οφέλη για τον οργανισμό. Άλλωστε αυτό επιβεβαιώνεται και από πλήθος επιστημονικών μελετών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως πως η κατανάλωση αυτή πρέπει να αποτελεί μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής και να συνδυάζεται και με άσκηση. Μόνο σε αυτή την περίπτωση ο ανθρώπινος οργανισμός θα ωφεληθεί πραγματικά και θα θωρακιστεί η υγεία.

 

Διαβάστε επίσης

Κυτταρική υγεία – Το κλειδί στη μάχη κατά της γήρανσης

Ηλιακό φως – Επικίνδυνο ή όχι για την Υγεία;

Πονοκέφαλοι – Ποιες είναι οι πραγματικές αιτίες

 

Πηγές

  • Atanasov, Atanas G., Dzyakanchuk, Anna A., Schweizer, Roberto A.S., Nashev, Lyubomir G., Maurer, Evelyne M. and Odermatt, Alex (2006), Coffee inhibits the reactivation of glucocorticoids by 11β-hydroxysteroid dehydrogenase type 1: A glucocorticoid connection in the anti-diabetic action of coffee?, FEBS Letters, 580
  • Konstantinidi, M. Koutelidakis, A.E. Functional Foods and Bioactive Compounds: A Review of Its Possible Role on Weight Management and Obesity’s Metabolic Consequences. Medicines 2019, 6, 94.
  • G.C. Román, R.E. Jackson, R. Gadhia, A.N. Román, J. Reis, Mediterranean diet: The role of long-chain ?-3 fatty acids in fish; polyphenols in fruits, vegetables, cereals, coffee, tea, cacao and wine; probiotics and vitamins in prevention of stroke, age-related cognitive decline, and Alzheimer disease, Volume 1021, Issue 2, 8/2019, Pages 91-146
  • James H. O’Keefe, James J. DiNicolantonio, Carl J. Lavie, Coffee for Cardioprotection and Longevity, Progress in Cardiovascular Diseases, Volume 61, Issue 1, Pages 38-42, 2018
  • Guilherme Ribeiro Romualdo, Ariane Bartolomeu Rocha, Mathieu Vinken, Bruno Cogliati, Fernando Salvador Moreno, María Angel García Chaves, Luis Fernando Barbisan, Drinking for protection? Epidemiological and experimental evidence on the beneficial effects of coffee or major coffee compounds against gastrointestinal and liver carcinogenesis, Food Research International, Volume 123, 2019, Pages 567-589
  • Büşra Başar Gökcen & Nevin Şanlier (2019) Coffee consumption and disease correlations, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 59:2, 336-348