Το σώμα χρειάζεται νερό για κάθε λειτουργία που εκτελεί. Η αφυδάτωση είναι η κατάσταση εκείνη του οργανισμού που δηλώνει την έλλειψη σωματικών υγρών και την διαταραχή στις συγκεντρώσεις των ηλεκτρολυτών, ιόντων που περιέχονται στο πόσιμο νερό και είναι απαραίτητοι για την υγεία. Περίπου το 60% του σώματός μας αποτελείται από νερό, ενώ το 75% των μυών μας και το 85% των μυών μας αποτελείται από νερό.

Σύμφωνα με μελέτες, 2 στα 3 άτομα είναι μερικώς αφυδατωμένα. Η αφυδάτωση, ακόμη και στο μικρό βαθμό του 2% του σωματικού βάρους, έχει ως αποτέλεσμα τη διαταραχή φυσιολογικών λειτουργιών και τη μείωση της απόδοσης του οργανισμού

 

Πόσο σημαντικοί είναι οι ηλεκτρολύτες;

Οι ηλεκτρολύτες είναι ουσίες που εμφανίζονται ως ιόντα σε ένα διάλυμα και είναι σε θέση να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Είναι απαραίτητοι για την κανονική λειτουργία όλων των οργάνων και των κυττάρων. Οι ηλεκτρολύτες πρέπει να διατηρούνται σε συγκεκριμένα επίπεδα στο σώμα για τη μεταφορά ηλεκτρικών σημάτων, τη διατήρηση του pH και τη διατήρηση σημαντικών λειτουργιών όπως  της καρδιάς. Οι κύριοι τύποι ηλεκτρολυτών που βρίσκονται στο σώμα είναι το ασβέστιο, το νάτριο, το κάλιο, το χλώριο, το μαγνήσιο και το διττανθρακικό ιόν. Από αυτούς τους ηλεκτρολύτες, τα ιόντα καλίου, νατρίου και χλωρίου θεωρούνται οι “πιο σημαντικοί” ηλεκτρολύτες όσον αφορά την ενυδάτωση.

 

Συμπτώματα χρόνιας αφυδάτωσης

Στη περίπτωση της παρατεταμένης και χρόνιας αφυδάτωσης , ενδέχεται να εμφανίζονται ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα:

  • σκοτεινά ούρα
  • μυϊκή κόπωση
  • ζάλη, ναυτία
  • ακραία δίψα
  • ξηρό ή λεπτό δέρμα
  • δυσκοιλιότητα
  • συνεχής κόπωση
  • συνεχιζόμενη μυϊκή αδυναμία και μυϊκές κράμπες
  • συχνοί πονοκέφαλοι και κεφαλαλγίες

 

Η συνεχής αφυδάτωση έχει συνδεθεί επίσης και με σοβαρότερες καταστάσεις υγείας όπως:

  • μειωμένη νεφρική λειτουργία
  • πέτρες στα νεφρά
  • υπέρταση
  • λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
  • εντερική δυσλειτουργία
  • άνοια
  • καρδιακά προβλήματα
  • λιποθυμία
  • επιληπτικών κρίσεων

 

Αιτίες χρόνιας αφυδάτωσης

Οι αιτίες της χρόνιας αφυδάτωσης μπορεί να διαφέρουν. Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη της χρόνιας αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

  • Περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως τα θερμότερα κλίματα, την εργασία σε εξωτερικούς χώρους, την σποραδική πρόσβαση στο νερό.
  • Ενώ πολλές νοσηρές καταστάσεις επίσης φαίνεται να συνδέονται με την χρόνια αφυδάτωση. Μερικές από αυτές είναι:  δυσπεψία, αρθρίτιδα, λύκος, βρογχικό άσθμα, υψηλή χοληστερόλη, καρκίνος, εξάψεις και προβλήματα εμμήνου ρύσεως και εμμηνόπαυσης, παχυσαρκία, αλλεργίες, βουλιμία, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, σκλήρυνση κατά πλάκας, στηθάγχη, ουρική αρθρίτιδα, πέτρες στα νεφρά, νοσήματα του δέρματος, Διαβήτης, υπερανάπτυξη μυκήτων, ημικρανίες, άτυπα άλγη (διάχυτοι πόνοι σε διάφορα σημεία του σώματος), πρωινή δυσκαμψία, κατάθλιψη, κολίτιδες κ.α

 

Διάγνωση

Μια απλή κλινική εξέταση που ονομάζεται εξέταση της επιδερμίδας μετρά την ελαστικότητα του δέρματος, υποδεικνύοντας εάν τα υγρά επίπεδα είναι υγιή. Ενώ άλλες εργαστηριακές δοκιμές περιλαμβάνουν: την ανάλυση των ούρων ή εξέταση αίματος για έλεγχο των επιπέδων των ηλεκτρολυτών.

 

Αφυδάτωση και υγεία

Είναι πολύ ενδιαφέρον το πώς το νερό συνδέεται με τα περισσότερα οργανικά συστήματα του ανθρώπου . Ο εγκέφαλος για παράδειγμα αποτελεί το 2% του συνολικού βάρους του σώματος και λαμβάνει 15-20% της παροχής αίματος, που ως επί το πλείστον αποτελείται από νερό. Τα οστά επίσης απαιτούν άφθονα αποθέματα νερού. Το 75% του βάρους του άνω μέρους του σώματος (του κορμού) για παράδειγμα, υποστηρίζεται από τον πυρήνα του νερού που περιέχεται εντός του πέμπτου οσφυϊκού δίσκου, το δε υπόλοιπο 25%, από τις μυϊκές ίνες γύρω από τη σπονδυλική στήλη. Το νερό,  πέρα από το να είναι ένας αδρανής διαλύτης, εμπλέκεται στις  χημικές αντιδράσεις του σώματος. Η έλλειψη νερού, σημαίνει ελαττωματικές μεταβολικές διεργασίες, με προφανείς συνέπειες για την υγεία και την ευεξία. Οι πρωτεΐνες και τα ένζυμα, για παράδειγμα, δεν λειτουργούν σωστά σε όξινα περιβάλλοντα, όταν το σώμα δηλαδή είναι αφυδατωμένο. Επίσης  το νερό απορροφάται μέσω της κυτταρικής μεμβράνης για να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή ενέργειας των κυττάρων. Η πέψη τέλος απαιτεί άφθονη παροχή νερού. Ιδανικά, το νερό πρέπει να καταναλώνεται μισή ώρα πριν από το γεύμα, στον ιδανικό χρόνο για γίνει η παραγωγή των πεπτικών διαδικασιών από τους αδένες στο τοίχωμα του στομάχου.

 

Πώς θεραπεύεται η χρόνια αφυδάτωση;

Στη χρόνια αφυδάτωση η κατανάλωση νερού μερικές φορές δεν είναι συχνά αρκετή για να αποκαταστήσει την ισορροπία ηλεκτρολυτών του σώματος. Υγρά σκευάσματα με πρόσθετους ηλεκτρολύτες μπορεί να συνταγογραφηθούν για να βοηθήσουν το σώμα να ανακτήσει το χαμένο υγρό.

Η αντιμετώπιση των υποκείμενων πεπτικών και ορμονικών διαταραχών μπορεί να είναι μέρος της θεραπείας της χρόνιας αφυδάτωσης.

Η διατήρηση ενός ισορροπημένου τρόπου ζωής συμπεριλαμβανομένου της μείωσης του αλκοόλ, του αλατιού, της ζάχαρης, των επεξεργασμένων τροφών, η εξισορρόπηση των επιπέδων του στρες, ο περιορισμός των διουρητικών φαρμάκων και η μείωση της  καφεΐνης έχουν δείξει ότι βοηθούν .

 

Δρ. Κοΐνη Νικολέτα, Μ.D.
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, PgD in Genomic Medicine and Healthcare
Ιατρός Λειτουργικής, Αντιγηραντικής, Προληπτικής και Αναγεννητικής Ιατρικής
(Diplomate and Board Certified in Anti-aging, Preventive, Functional and Regenerative Medicine from
A4M (American Academy in Antiaging Medicine).

 

Διαβάστε επίσης


Τα πραγματικά αίτια των αυτοάνοσων νοσημάτων

Πως ενδυναμώνουμε φυσικά το ανοσοποιητικό μας σύστημα

Μοριακή Διατροφή

 

Πηγές – Βιβλιογραφία


  • Friedrich Manz, MD Andreas Wentz, MD The Importance of Good Hydration for the Prevention of Chronic Diseases Nutrition Reviews, Volume 63, Issue suppl_1, 1 June 2005, Pages S2–S5
  • Armstrong LE. (2012). Challenges of linking chronic dehydration and fluid consumption to health outcomes. DOI: 10.1111/j.1753-4887.2012.00539.x
  • Dehydration and heat stroke. (n.d.). hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/non-traumatic_emergencies/dehydration_and_heat_stroke_85,p00828
  • Diaconu CI, et al. (2013). Hydration status substantially affects chronic cerebrospinal venous insufficiency assessments. DOI: 10.1212/CPJ.0b013e3182a78f15
  • Hilliard LM, et al. (2016). Chronic recurrent dehydration associated with periodic water intake exacerbates hypertension and promotes renal damage in male spontaneously hypertensive rats. DOI: 10.1038/srep33855
  • Lauverjat M, et al. (2006). Chronic dehydration may impair renal function in patients with chronic intestinal failure on long-term parenteral nutrition. DOI: 10.1016/j.clnu.2005.09.010
  • Mayo Clinic Staff. (2018). Dehydration. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/symptoms-causes/syc-20354086
  • Six tips to be water wise for healthy kidneys. (n.d.). kidney.org/content/6-tips-be-water-wise-healthy-kidneys
  • Wegrzyniak LJ, et al. (2012). Treatment of hyperemesis gravidarum. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3410506
  • Clin Med (Lond).2004 Nov-Dec;4(6):573-8. Fluid, electrolytes and nutrition. Allison S1.