Η χλωρίδα του εντέρου, καθορίζει ποιά θρεπτικά συστατικά απορροφώνται και ποιές τοξίνες, αλλεργιογόνα και μικρόβια αποβάλλονται και ως εκ τούτου συνδέεται άμεσα, με την υγεία συνολικά του οργανισμού.

Ως εντερική υγεία, θα μπορούσε να οριστεί η βέλτιστη πέψη, η απορρόφηση και η ορθή αφομοίωση των τροφών.  Αυτό ωστόσο εξαρτάται, από πολλούς άλλους παράγοντες.

Υπάρχουν περισσότερα από 500 είδη και 3 κιλά περίπου βακτηρίων στο έντερο, σα να είναι ένα τεράστιο χημικό εργοστάσιο. Αυτά βοηθούν  να “χωνέψει” το φαγητό, να διαχωριστούν Βιταμίνες και Ιχνοστοιχεία, συντελούν στη ρύθμιση των ορμονών, εκκρίνουν τοξίνες και παράγουν θεραπευτικές ενώσεις, που κρατούν το έντερό σας υγιές. Είναι  τα Προβιοτικά – Οι προστάτες του εντέρου.

Τα παθογόνα βακτήρια, όπως τα παράσιτα, ζύμες ή κακά βακτήρια από την άλλη, μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές βλάβες στην υγεία.

Πολλές ασθένειες που φαίνονται εντελώς άσχετες με το έντερο, όπως έκζεμα ή ψωρίαση ή αρθρίτιδα, είναι στην πραγματικότητα ασθένειες που προκαλούνται από προβλήματα του εντέρου.

 

Και έπειτα υπάρχει και ο δεύτερος “εγκέφαλος”

Στο έντερο υπάρχει ένα ολόκληρο νευρικό σύστημα. Το έντερο στην πραγματικότητα, περιέχει περισσότερους νευροδιαβιβαστές από το μυαλό. Είναι  δε ενσύρματα συνδεδεμένο με τον εγκέφαλο και τα μηνύματα ταξιδεύουν εμπρός και πίσω. Όταν αυτά τα μηνύματα αλλάξουν, για οποιονδήποτε λόγο, σε οποιαδήποτε κατεύθυνση από τον εγκέφαλο προς το έντερο ή το έντερο στον εγκέφαλο,  η υγεία διαταράσσεται.

Στη συνέχεια βέβαια, μέσω του εντέρου, το σώμα πρέπει να απαλλαγεί, από όλες τις τοξίνες που παράγονται ως υποπροϊόντα του μεταβολισμού καθώς και από τα τοξικά απόβλητα που το συκώτι παράγει, κατά τη διαδικασία του ηπατικού μεταβολισμού.

Και φυσικά μεταξύ των άλλων, το έντερο πρέπει να διασπάσει όλα τα τρόφιμα που τρώμε στα επιμέρους στοιχεία τους, να  διαχωρίσει όλες τις βιταμίνες και τα ανόργανα άλατα και να κάνει τη μεταφορά από και προς την κυκλοφορία του αίματος, για να μείνετε υγιείς.

Ακόμη και σε έναν τέλειο οργανισμό, το έντερο έχει να επιτελέσει ένα δύσκολο ρόλο για να βρίσκονται τα πράγματα σε ισορροπία.

 

Παράγοντες δυσλειτουργίας του εντέρου
  • Χαμηλές ποσότητες ινών, υψηλά επίπεδα σακχάρου, μεταποιημένα τρόφιμα, κακά θρεπτικά συστατικά, δίαιτα υψηλή σε θερμίδες, κάνουν όλα τα λάθος βακτήρια και ζύμες να υπέρ-αναπτύσσονται στο έντερο και οδηγούν σε ένα κατεστραμμένο οικοσύστημα.
  • Η κατάχρηση των φαρμάκων που προκαλούν βλάβη στο έντερο και εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος – τέτοια φάρμακα είναι αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτικά, αντί-όξινα και στεροειδή.
  • Χρόνιες λοιμώξεις ή χρόνιες ανισορροπίες του εντέρου με υπέρ-ανάπτυξη των βακτηριδίων στο λεπτό έντερο, με υπέρ-ανάπτυξη μυκήτων, παρασίτων ή ακόμη και πιο σοβαρών λοιμώξεων του εντέρου.
  • Οι Τοξίνες και τα Βαρέα Μέταλλα, βλάπτουν το έντερο, όπως ο Υδράργυρος.
  • Έλλειψη πεπτικών ενζύμων – η οποία μπορεί να προέλθει από οξεία χρήση αντί-ελκωτικών φαρμάκων ή από ανεπάρκεια Ψευδαργύρου.
  • Το στρες μπορεί να μεταβάλλει το νευρικό σύστημα του εντέρου, προκαλώντας διαρροή του εντέρου και αλλαγή των επιθυμητών ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο.

Είναι τόσο σημαντικό να κατανοήσουμε ότι πολλές ασθένειες που φαίνονται εντελώς άσχετες με το έντερο, όπως Έκζεμα, ψωρίαση, ή αρθρίτιδα, στην πραγματικότητα οφείλονται σε προβλήματα του εντέρου.

Η μικροβιαιμία λοιπόν του εντέρου, που αποτελείται από αρκετά τρισεκατομμύρια βακτήρια που ζουν στο πεπτικό σύστημα, κερδίζει συνεχώς αναγνώριση ως παράγοντας που συμβάλλει σε ασθένειες, όχι μόνο του γαστρεντερικού συστήματος. Σχετίζεται άμεσα με Αυτοάνοσα Νοσήματα, Καρδιαγγειακά και Νευρολογικά.

Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί, μέσω των οποίων αυτή η μικροβιαιμία  μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο: διεγείροντας και υπερ-διεγείροντας  το ανοσοποιητικό σύστημα, παράγοντας νευροτοξίνες, απελευθερώνοντας ορμόνες ή νευροδιαβιβαστές ταυτόσημους με εκείνους που γίνονται από το λοιπό ανθρώπινο σώμα ή μέσω άμεσης νευρωνικής διέγερσης, που στέλνει σήματα στον εγκέφαλο.

Μέσω αυτών των ποικίλων μηχανισμών, τα μικρόβια του εντέρου διαμορφώνουν την αρχιτεκτονική του ύπνου και επηρεάζουν τον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων. Επηρεάζουν τη μνήμη, τη διάθεση και τη γνωστική λειτουργία και είναι κλινικά και θεραπευτικά σχετικά με ένα φάσμα διαταραχών, συμπεριλαμβανομένων του αλκοολισμού, του Συνδρόμου Χρόνιας Κόπωσης, της ινομυαλγίας και του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών. Ο ρόλος τους επίσης, μελετάται  στη σκλήρυνση κατά πλάκας και τις νευρολογικές εκδηλώσεις της κοιλιοκάκης.

Εργαλεία για την τροποποίηση αυτής της σημαντικής μικροβιαιμίας του εντέρου, περιλαμβάνουν θεραπευτικά οι αλλαγές στη διατροφή και τα προβιοτικά.

 

Τι είναι τα προβιοτικά – Οι προστάτες του εντέρου;

 Τα προβιοτικά – οι προστάτες του εντέρου, πιο εύκολα περιγράφονται ως “καλά” βακτήρια, αν και μπορεί επίσης να είναι ζύμες ή άλλοι τύποι οργανισμών. Αυτοί οι μικροργανισμοί προωθούν πραγματικά την υγεία σε διάφορα σημεία του σώματός μας, ειδικά στο πεπτικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Ορισμένα προβιοτικά εμφανίζονται φυσικά στο σώμα, όπως τα βακτήρια που βρίσκονται στο στομάχι  και συμμετέχουν στην πέψη.

Διαφορετικοί τύποι προβιοτικών, έχουν διαφορετικές επιδράσεις στο σώμα. Για παράδειγμα, ένας τύπος μπορεί να βοηθήσει την κίνηση των τροφίμων πιο αποτελεσματικά μέσα από το πεπτικό σύστημα, ενώ μια άλλη μορφή μπορεί να βοηθήσει το σώμα να αφομοιώσει τη λακτόζη, την πρωτεΐνη που βρίσκεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα.

 

Μερικά πιθανά οφέλη από τα Προβιοτικά:

  • Παραγωγή αντισωμάτων για τους ιούς.
  • Πρόληψη λοίμωξης.
  • Πρόληψη ανεπιθύμητης μόλυνσης από βακτήρια που φυσιολογικά προσκολλώνται στα εσωτερικά τοιχώματα του εντέρου.
  • Καταστροφή τοξινών που απελευθερώνονται από τα «κακά» βακτήρια.
  • Παραγωγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, που βοηθούν στην πρόληψη της αναιμίας, στη βελτίωση του δέρματος και στο να διατηρήσουν  υγιές το νευρικό σύστημα.

 

Τι κάνουν τα Προβιοτικά

Τα προβιοτικά, βελτιώνουν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα (τα βακτήρια που ζουν στο έντερο), σταματώντας έτσι την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και την εγκατάσταση βλαβερών μικροοργανισμών, ενώ ευνοούν την ανάπτυξη φιλικών (μη παθογόνων) βακτηρίων.

Τα προβιοτικά, μειώνουν το pΗ του εντέρου. Με απλά λόγια πολεμούν τους παθογόνους μικροοργανισμούς στη γαστρεντερική οδό και εμποδίζουν την ανάπτυξη των “κακών” βακτηρίων, παράγοντας “αντιμικροβιακές” ουσίες.

Βοηθούν στην αντιμετώπιση των γαστρεντερολογικών συμπτωμάτων, όπως για παράδειγμα στο Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, στο Έλκος στομάχου, στην Νόσο του Crohn και γενικά σε όλες τις Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου.

Τα προβιοτικά επίσης, βοηθούν στην πρόληψη και θεραπεία Γυναικολογικών Φλεγμονών, όπως είναι οι Μυκητιασικές Κολπίτιδες, οι Βακτηριδιακές Κολπίτιδες, οι κυστίτιδες και άλλα.

Βοηθούν στην δυσανεξία στη λακτόζη.

Τα προβιοτικά, βοηθούν στην πρόληψη Καρκίνου του εντέρου και λοιπών καρκίνων σύμφωνα με νεώτερες έρευνες.

Βοηθούν στην ενίσχυση του Ανοσοποιητικού συστήματος.

Βοηθούν στις Αγχώδεις διαταραχές, στην Κατάθλιψη, αλλά και στις Διαταραχές του Φάσματος του Αυτισμού.

Νεότερες μελέτες δείχνουν, ότι πλέον τα προβιοτικά,  χρησιμοποιούνται και για την θεραπεία της Αλλεργικής ρινίτιδας αλλά και των Αλλεργικών Εκζεμάτων.

Χρήσιμα στις θηλάζουσες γυναίκες, γιατί αποτρέπουν εκδήλωση αλλεργικών διαταραχών στα νεογνά και τα βρέφη, μέσω του μητρικού γάλακτος.

Τα προβιοτικά, επιπλέον παρέχουν προστασία από τον ανθεκτικό σταφυλόκοκκο, μικρόβιο που αποτελεί μια από τις σοβαρές αιτίες, ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.

Τα προβιοτικά, έχουν συσχετιστεί με την απώλεια και την ρύθμιση του σωματικού βάρους, γιατί εμποδίζουν τη δράση ενός ενζύμου, της παγκρεατικής λιπάσης και βοηθούν τη χλωρίδα του εντέρου, η οποία παίζει μεγάλο ρόλο κατά της Παχυσαρκίας.

Βοηθούν στη θεραπεία εκζέματος, ψωρίασης, ακμής (τα προβιοτικά,  βοηθούν στην ελάττωση των κυτοκινών).

Βοηθούν στην πρόληψη ρυτίδων (ελάττωση των ελευθέρων ριζών)  καθώς και στην πρόληψη της φωτογήρανσης (προστασία κατά των ακτίνων UVA).

Τα προβιοτικά επίσης, βελτιώνουν και προλαμβάνουν τη ροδόχρου νόσο.

 

Δρ. Κοΐνη Νικολέτα, Μ.D.
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, PgD in Genomic Medicine and Healthcare
Ιατρός Λειτουργικής, Αντιγηραντικής, Προληπτικής και Αναγεννητικής Ιατρικής
(Diplomate and Board Certified in Anti-aging, Preventive, Functional and Regenerative Medicine from
A4M (American Academy in Antiaging Medicine).

 

Διαβάστε επίσης

Ευερέθιστο έντερο και διατροφή

Χοληστερίνη Vs Ομοκυστεΐνη ποιος είναι ο ένοχος τελικά;

Βιταμίνες οι καταλύτες της ζωής

 

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • Macdonald TT, Monteleone G. Immunity, inflammation, and allergy in the gut. Science. 2005 Mar 25;307(5717):1920-5. Review. Kalliomaki M, Salminen S, Arvilommi H, Kero P, Koskinen P, Isolauri E. Probiotics in primary prevention of atopic disease: a randomised placebo-controlled trial. Lancet. 2001 Apr 7;357(9262):1076-9.
  • Backhed F, Ley RE, Sonnenburg JL, Peterson DA, Gordon JI. Host-bacterial mutualism in the human intestine. Science. 2005 Mar 25;307(5717):1915-20. Review
  • Sicherer SH.Food allergy. Lancet. 2002 Aug 31;360(9334):701-10. Review.
  • Isolauri E, Rautava S, Kalliomaki M. Food allergy in irritable bowel syndrome: new facts and old fallacies Gut. 2004 Oct;53(10):1391-3.
  • Atkinson W, Sheldon TA, Shaath N, Whorwell PJ. Food elimination based on IgG antibodies in irritable bowel syndrome: a randomised controlled trial. Gut. 2004 Oct;53(10):1459-64.
  • Farrell R. J., Kelly C. P. Farrell R. J., Kelly C. P. Current Concepts: Celiac Sprue. N Engl J Med 2002; 346:180-188, Jan 17, 2002.
  • Bourlioux P, Koletzko B, Guarner F, Braesco V.The intestine and its microflora are partners for the protection of the host: report on the Danone Symposium “The Intelligent Intestine,” held in Paris, June 14, 2002. Am J Clin Nutr. 2003 Oct;78(4):675-83
  • Gershon, Michael, The Second Brain, Perennial Currents, 1999
  • Duggan C, Gannon J, Walker WA. Protective nutrients and functional foods for the gastrointestinal tract. Am J Clin Nutr. 2002 May;75(5):789-808.
  • Kalliomaki, M. Probiotics in primary prevention of atopic disease: a randomized placebo-controlled trial. Lancet 2001;357:1076-79
  • Lin HC. Small intestinal bacterial overgrowth: a framework for understanding irritable bowel syndrome. JAMA. 2004 Aug 18;292(7):852-8.